تنزل پست سازمانی در نتیجه‌ی تغییر تشکیلات
نویسنده: رسول رضایی
یکی از مقررات تشکیلاتی که همواره مورد ابهام بوده و پرسش‌هایی در قبال آن مطرح می‌شود، دایره‌ی شمول ماده‌ی (۴) تصویبنامه شماره 262773/ت43911ک مورخ 27/12/1388 هیأت وزیران موضوع: «ضوابط و شاخص‌های سازماندهی، طراحی و تنظیم تشکیلات دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده 29 قانون مدیریت خدمات کشوری» است.
این ماده چنین بیان می‌دارد:
«ماده 4- پست‌های با نام پست‌هایی از مجموعه پست‌های سازمانی موجود دستگاه هستند که دارای شاغل رسمی یا پیمانی هستند، ولی با اصلاح تشکیلات براساس توافق دستگاه و معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس‌جمهور باید حذف گردند. اینگونه پست‌ها به صورت با نام تا خروج شاغلان مربوط پادار خواهند بود و پس از خروج شاغلان از مجموعه تشکیلات حذف می‌شوند. پست‌های مدیریتی به تشخیص بالاترین مقام دستگاه می‌تواند به عناوین دیگر تغییر یابد.»
سه تفسیر از این ماده برگرفته شده است که در ذیل آورده می‌شود. آن‌جه در کلیه‌ی این تفاسیر لازم است مورد توجه قرار گیرد این است که: اِعمال این ماده صرفاً در جایی است که اصلاح تشکیلاتی بر مبنای ماده‌ی (۲۹) قانون مدیریت خدمات کشوری صورت پذیرفته باشد. بنابراین، در صورتی که یک دستگاه اجرایی قبلاً تشکیلات خود را در اجرای این ماده مصوب کرده باشد، اصلاحات بعدی مشمول احکام این تصویبنامه نخواهند بود.
در این خصوص اخیراً بخشنامه شماره 10336/93/200 مورخ 30/7/1393 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس‌جمهور صادر شده است.
مشاهده و دانلود متن کامل بخشنامه در قالب پی دی اف (pdf)
تفسیر نخست
این ماده بیان می‌دارد که در صورتی که با تغییر تشکیلاتی پست کارمند تنزل یابد، لازم است برای شاغلین مربوط آن پست‌هایی به صورت بانام (ستاره‌دار) تخصیص داده شود.
تفسیر دوم
بر اساس این ماده، حذف پست کارمند ملاک است. با این توضیح که: تغییر پست کارمند یعنی تغییر از پست رییس گروه به کارشناس مشمول حکم این ماده نخواهد بود.
تفسیر سوم
ماده‌ی (4) مذکور، در مقام تعیین تکلیف آن دسته از پست‌های بانام می‌باشد که در زمان تغییر تشکیلات دستگاه (مستند به ماده‌ی (29) قانون مدیریت خدمات کشوری) در دستگاه موجود بوده و دارای شاغل رسمی یا پیمانی است. بنابراین، از این ماده حکمی مبنی بر تکلیف دستگاه در ایجاد پست بانام در نتیجه‌ی تغییر تشکیلات برنمی‌آید.
با توجه به منطوق صریح این مقرره که «پست‌های با نام» را با وصف «مجموعه پست‌های سازمانی موجود دستگاه هستند که دارای شاغل رسمی یا پیمانی هستند» یاد می‌کند که «با اصلاح تشکیلات براساس توافق دستگاه و معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس‌جمهور باید حذف گردند»، حکم به ابقای این پست‌ها تا زمان خروج شاغلین مربوط به این قبیل پست‌ها است. بنابراین، تفاسیر اول و دوم که مفید ایجاد پست سازمانی بانام هستند، خارج خواهند بود.