ابطال امتیازات کارکنان قراردادی در آزمون استخدامی دانشگاههای علوم پزشکی (دادنامه شماره ۲۰۸۲ الی ۲۰۸۶ مورخ ۳۰؍۱۱؍۱۳۹۷ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری)
شماره دادنامه: ۲۰۸۲ الی ۲۰۸۶
تاریخ دادنامه: ۳۰؍۱۱؍۱۳۹۷
شماره پرونده: ۹۷؍۱۷۰۲، ۹۷؍۱۵۸۱، ۹۷؍۱۳۷۰، ۹۷؍۸۱۹، ۹۷؍۳۹۹
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکیان: آقایان: احمدرضا طاهرنژاد، علیرضا یزدانی مقدم، محسن آزاد، علی اکبر کیخا و خانم ها: شهلا فرجی، مریم نادری، مریم قبادی، نازنین محمدی، فریده بدخشان زاده، سحر روشن چراغ، آرزو کرمی، نسرین پرویزیان، پریوش محرابی، مرضیه کهزادی، زهرا جعفری، نرگس حکمتیان زاده پور، مرضیه رجایی فر، سیده معصومه عابدی، سارا معادی، راضیه باقری فرد
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند (ت) قسمت ۹ دفترچه راهنمای ثبت نام آزمون استخدامی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سال ۱۳۹۶
گردش کار: شاکیان به موجب دادخواست هایی با مضمون واحد ابطال بند (ت) قسمت ۹ صفحه ۱۳ دفترچه راهنمای ثبت نام آزمون استخدامی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سال ۱۳۹۶ را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
” ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام و عرض ادب
احتراماً به استحضار می رساند علیرغم تاکید ویژه این نهاد بر عدم تخصیص امتیاز به نیروهای قراردادی و شرکتی در آزمونهای استخدامی دستگاههای اجرایی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی این قانون را در آزمون استخدامی خود مورخ ۱؍۱۰؍۱۳۹۶ نادیده گرفته و با در نظر گرفتن این امتیاز، حق جمع کثیری از شرکت کنندگان در آزمون را ضایع کرده است. لذا ما به استناد بند ۹ اصل ۳ قانون اساسی، همچنین ماده ۴۱ قانون مدیریت خدمات کشوری و رأی وحدت رویه اصداری از هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ۳۶-۱۵؍۱؍۱۳۹۶، درخواست حذف این امتیاز ناعادلانه و لغو سایر مراحل آزمون تا به نتیجه رسیدن شکایت به حق ما را از آن مقام استدعا داریم. با توجه به اینکه ادامه مراحل این آزمون ضرر و خسارت جبران ناپذیر بر ما وارد می آورد، از دیوان خواهشمندیم دستور فرمایید در این زمینه اقدام عاجل انجام گیرد.”
متن مصوبه مورد اعتراض به شرح زیر است:
” ت) امتیاز کارکنان شاغل غیر رسمی
به نمره مکتسبه کارکنان قراردادی کار معین موسسه یا سایر موسسات تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (که خدمت آنان تا انتشار آگهی استخدام تداوم داشته باشد) صرفاً در صورت برخورداری از شرایط مندرج در آگهی و کسب حد نصاب آزمون، به ازاء هر سال سابقه خدمت در هر یک از دانشگاهها و موسسات تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دو (۲) درصد و حداکثر تا بیست (۲۰) درصد نمره کل، در آزمون کتبی اضافه خواهد شد.
به نمره مکتسبه کارکنان شرکتی شاغل در مشاغل تخصصی موسسه یا سایر موسسات تابعه وزارت متبوع ( که از طریق فراخوان و در فضای رقابتی وارد دانشگاه شده باشند و خدمت آنان تا انتشار آگهی استخدام تداوم داشته باشد) صرفاً در صورت برخورداری از شرایط مندرج در آگهی و کسب حد نصاب آزمون، به ازاء هر سال تجربه مربوط و مشابه با شغل مورد درخواست در دانشگاهها و موسسات تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دو (۲) درصد و حداکثر تا بیست (۲۰) درصد نمره کل، در آزمون کتبی اضافه خواهد شد.
تذکر مهم: به سنوات خدمت ( یا تجربه مربوط و مشابه) در قالب قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان (طرح نیروی انسانی) و یا خدمت در سایر دستگاههای دولتی یا بخش خصوصی امتیازی تعلق نمی گیرد.”
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست دفتر امور حقوقی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به موجب لایحه شماره ۴۳۷؍۱۰۷-۲۸؍۳؍۱۳۹۷ توضیح داده است که:
” ریاست محترم هیأت عمومی
با اهدای سلام
احتراماً در خصوص پرونده کلاسه ۹۷۰۹۹۸۰۹۰۵۸۰۰۲۹۰ موضوع دعوای آقای علیرضا یزدانی به خواسته ابطال بند (ت) قسمت ۹ صفحه ۱۳ دفترچه راهنمای ثبت نام آزمون استخدامی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۳۹۶، به استحضار می رسد:
۱- وفـق مفاد دادخـواست تقدیمی شـاکی ادعـا نموده، وفق بند (ت) ذیل قسمت نهم تحت عنوان (امتیازات و سهمیه های قانونی و نحوه اعمال آنها) دفترچه راهنمای آزمون استخدامی سال ۱۳۹۶ برای « کارکنان غیر رسمی» شاغل در دانشگاههای علوم پزشکی و موسسات تابعه وزارت بهداشت، امتیازاتی به ازای هر سال سابقه خدمت مربوط و مشابه لحاظ گردیده که این موضوع در مغایرت با مفاد دادنامه شماره ۳۶-۱۵؍۱؍۱۳۹۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال ماده ۲۸ بخشنامه شماره ۹۷۵۷؍۹۳؍۲۰۰-۱۹؍۷؍۱۳۹۳ (دستورالعمل نحوه برگزاری امتحان عمومی و تخصصی برای استخدام افراد در دستگاههای اجرایی) معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور می باشد. بر این اساس مشارالیه خواستار رسیدگی به موضوع و ابطال بند (ت) قسمت ۹ صفحه ۱۳ دفترچه راهنمای ثبت نام آزمون استخدامی سال ۱۳۹۶ گردیده است.
۲- در ارتباط با شکایت نامبرده شایان ذکر است، دعوای مشابه به خواسته ابطال بند (ت) قسمت ۹ صفحه ۱۳ دفترچه راهنمای ثبت نام آزمون استخدامی دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کشور سال ۱۳۹۶ مربوط به «امتیاز بندی کارکنان شاغل دارای تجربه و سابقه کاری» بر اساس دادنامه شماره ۹۶۰۹۹۷۹۰۲۴۰۳۳۳۹-۲۰؍۱۲؍۱۳۹۶ صادره از سوی شعبه ۴۰ (۲۴ سابق)دیوان عدالت اداری و طی کلاسه پرونده ۹۶۰۹۹۸۰۹۰۲۴۲۱۶۹ جهت جری تشریفات قانونی به هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ارسال گردیده است.
۳- معهذا در پاسخ به شکایت مطروحه اشعار می دارد، وفق مفاد بند (ب) ماده ۲۰ قانون برنامه پنجم توسعه کشور و در حال حاضر ماده یکم قانون احکام دائمی برنامه های توسعه، دانشگاهها، مراکز و موسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستانهایی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی، قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها و فقط در چهارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی، معاملاتی و اداری- استخدامی- تشکیلاتی مصوب هیأت امناء عمل می نمایند و با حدود وظایف و اختیارات مندرج در قانون تشکیل هیأتهای امنای دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی (مصوب جلسات ۱۸۱ و ۱۸۳-۹؍۱۲؍۱۳۶۷ و ۲۳؍۱۲؍۱۳۶۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی) و همچنین قانون نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی اداره می شوند و از شمول مقررات و ضوابط آزمونهای استخدامی مورد اشاره شاکی خارج می باشند.
۴- در این راستا به منظور ارزیابی کارشناسی مجدد تمامی ضوابط مصوب برای استخدام در آزمونهای استخدامی دانشگاههای علوم پزشکی کشور، کارگروه استخدامی در ستاد مرکزی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متشکل از کارشناسان ستادی و دانشگاههای ذیربط تشکیل و پس از نظرسنجی از مراکز بهداشتی درمانی سراسر کشور، دستورالعمل ها و ضوابط جدید تدوین گردید و متعاقب آن ضوابط مربوط به «امتیاز بندی مناسب برای کارکنان شاغل دارای تجربه و سابقه کاری» تدوین گردید.
۵- متعاقب آن و بر اساس اختیارات هیأت امناء دانشگاههای علوم پزشکی و در اجرای مفاد ماده ۳۳ آیین نامه اداری استخدامی کارمندان غیر هیأت علمی دانشگاههای علوم پزشکی، پس از بازبینی ضوابط مربوط به امتیازات «بومی گزینی» اصلاحاتی در دستورالعمل اجرایی برگزاری آزمونهای استخدامی مصوب ۱؍۹؍۱۳۹۱ معمول گردیده و در قالب « دستورالعمل اجرایی برگزاری آزمون استخدامی» در ۴۵ ماده ۲۵ تبصره از سوی هیأت امنای دانشگاههای علوم پزشکی کشور مورد تصویب نهایی قرار گرفت. پس از تصویب نهایی مراتب در دفترچه راهنمای آزمون استخدامی دانشگاههای علوم پزشکی برای شرکت کننده در آزمون سال ۱۳۹۶ به صورت شفاف اعلام شده است.
۶- در این راستا و به منظور بهره برداری از تجربه و تخصص کارکنان شاغل بالاخص در رسته بهداشتی درمانی و جلوگیری از هدر رفتن سرمایه انسانی و ارتقای انگیزه برای ادامه خدمت به ویژه در مناطق محروم و دورافتاده، طبق ماده ۳۱ دستورالعمل اجرایی برگزاری آزمونهای استخدامی، مقرر گردیده: « کارکنان قراردادی و شرکتی موسسه یا سایر موسسات تابعه وزارت متبوع که خدمت آنان تا انتشار آگهی استخدام تداوم داشته باشد، به منظور شرکت در آزمون استخدامی رسمی و پیمانی در صورت کسب حد نصاب نمره از اولویت برخوردار هستند. بدین ترتیب که به نمره کتبی مکتسبه این دسته از کارکنان، صرفاً در صورت برخورداری از شرایط مندرج در آگهی و کسب حد نصاب آزمون به ازاء هر سال تجربه مربوط و مشابه در دانشگاهها و موسسات تابعه وزارت بهداشت، دو درصد و حداکثر تا بیست درصد نمره کل، اضافه خواهد شد.»
با عنایت به مطالب معروضه و با توجه به اعتبار قانونی تمامی مصوبات و یا تصمیمات اتخاذ شده بر مبنای اختیارات قانونی هیأت امنای دانشگاههای علوم پزشکی کشور، رسیدگی شایسته و رد دعوای مطروحه مورد استدعا می باشد.”
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۳۰؍۱۱؍۱۳۹۷ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
با توجه به اینکه به موجب بند ۹ اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه در تمام زمینه های مادی و معنوی از جمله وظایفی است که دولت برای تحقق آن باید همه امکانات خود را به کار برد و در اصل ۲۸ قانون اساسی مقرر شده: « دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون، برای همه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی را برای احراز مشاغل ایجاد نماید.» و متاثر از این اصول، ماده ۴۱ قانون مدیریت خدمات کشوری اصل کلی در استخدام و ورود به خدمت دولتی را بدین گونه مقرر کرده است که: « ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاههای اجرایی می باشند، بر اساس مجوزهای صادره، تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصتها انجام می شود.» و هیأت عمومی دیوان عدالت اداری نیز در رأی شماره ۷۴۳-۹؍۸؍۱۳۹۶، ماده ۲۸ بخشنامه شماره ۹۷۵۷؍۹۳؍۲۰۰-۱۹؍۷؍۱۳۹۳ جانشین معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور مبنی بر « به نمرات مکتسبه کارکنان قراردادی که دارای شماره شناسه می باشند به ازای هر سال سـابقه خدمت در هـر یک از دستگاههای اجرایی، دو درصـد و حـداکثر تا بیست درصد نمره کل، در هر یک از حیطه های امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی آنان اضافه خواهد شد.» را مغایر قانون تشخیص و ابطال کرده است، بنابراین هر چند دانشگاهها به موجب ماده ۱ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مجاز شده اند، بـدون رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی از جمله قانون مدیریت خدمات کشوری و فقط در چـارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی، معاملاتی، اداری، استخـدامی و تشکیلاتی مصـوب هیأت امناء که حسب مورد به تایید وزیران علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می رسد عمل نمایند، لیکن این امر نافی رعایت قواعد کلی و اصول اساسی در اتخاذ تصمیمات هیأت امناء نیست، بنابراین مصوبه مورد شکایت به جهت ایجاد تبعیض ناروا و عدم رعایت اصل برابری فرصتها در استخدام دولتی مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می شود.
محمدکاظم بهرامی- رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری