نحوه تحت پوشش قرار گرفتن جانبازان فاقد صورت سانحه و مدارک بالینی موضوع آیین‌نامه اجرایی بند «م» ماده (۴۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران (مصوبه شماره ۱۹۲۸۹۴/ت۴۷۴۶۶هـ مورخ ۰۳/۱۰/۱۳۹۱ هيأت وزيران)
وزارت کشور- وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح – بنیاد شهید و امور ایثارگران
هیئت وزیران در جلسه مورخ ۲۹/۹/۱۳۹۱ بنا به پیشنهاد شماره ۲۵۴۲/۸۲۰/۴۰۰ مورخ ۱۰/۸/۱۳۹۰ بنیاد شهید و امور ایثارگران و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین‌نامه اجرایی بند «م» ماده (۴۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین‌نامه اجرایی بند «م» ماده (۴۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
ماده ۱- در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
الف- بنیاد: بنیاد شهید و امور ایثارگران
ب- جانباز: ایثارگرانی که در جریان تکوین و شکوفایی انقلاب اسلامی و حفظ و حراست از دستاوردهای ارزشمند آن از تعرض و تجاوز عوامل داخلی و خارجی یا هرگونه حوادث مستقیم ناشی از آنها در طول جنگ تحمیلی به اختلالات و نقصان‌های عارضی جسمی و روانی دچار شده یا بشوند و در نتیجه در روند زندگی فردی و اجتماعی با محدودیت‌هایی مواجه می‌باشند.
پ- درصد جانبازی: میزان آسیب دیدگی جسمی و روانی که توسط کمیسیون پزشکی تخصصی (براساس جدول پیوست تصویب‌نامه شماره ۴۴۲۲/ت۳۸۰۵۱ک مورخ ۱۴/۱/۱۳۸۹) تعیین درصد شده و حسب شرایط جسمی جانبازان قابل تجدیدنظر می‌باشد.
ت- کمیسیون پزشکی: کمیسیون پزشکی موضوع ماده (۵) این آیین‌نامه.
ث- نیروهای مسلح: سازمانهای نظامی و انتظامی شامل وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، ستاد کل نیروهای مسلح، ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی مقاومت بسیج، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سازمانهای مسلح تابع و وابسته به آنها.
ج- کارکنان: کارکنان نیروهای مسلح
ماده ۲- جانبازانی که فاقد صورت سانحه و مدارک بالینی می‌باشند ولی از نظر کمیسیون پزشکی موضوع این آیین‌نامه جانبازی آنان مورد تأیید می‌باشد طبق شرایط مقرر در این آیین‌نامه، متناسب با میزان جانبازی تحت پوشش قرار می‌گیرند.
ماده ۳- به منظور بررسی تقاضای جانباز در کمیسیونهای موضوع این آیین‌نامه ارایه گواهی و یا تأییدیه معتبر از یگان‌های اعزام‌کننده و نهادهای متولی مبنی بر مجروحیت یا مصدومیت فرد در منطقه حادثه، شامل مشخصات فردی، نوع حادثه، انواع جراحت و زمان و مکان مجروحیت الزامی است.
تبصره ۱- مرجع صدور گواهی مجروحیت برای کارکنان نیروهای مسلح، صرفاً معاون نیروی انسانی نیروهای ذی‌ربط می‌باشد.
تبصره ۲- مرجع صدور گواهی مجروحیت برای افراد غیرنظامی پس از طی مراحل مندرج در بند «ب» ماده (۷) صرفاً معاون سیاسی وزارت کشور می‌باشد.
تبصره ۳- مراجع صدور گواهی در مقابل گواهی‌های صادره و صحت مطالب مورد گواهی، از نظر شرعی و قانونی مسئول و پاسخگو خواهند بود.
ماده ۴- به منظور بررسی سوابق و مدارک جانباز کارگروهی با ترکیب زیر در بنیاد تشکیل می‌شود:
۱- معاون تعاون و امور اجتماعی بنیاد (مسئول)
۲- مدیرکل پذیرش و امور اداری ایثارگران بنیاد (دبیر)
۳- رییس مرکز کمیسیونهای پزشکی
۴- مدیرکل حراست بنیاد.
ماده ۵- به منظور بررسی مدارک درمانی و آزمایشات پاراکلینیکی و انجام معاینات لازم و تطبیق مدارک و آزمایشات با جراحات و تعیین مجروحیت‌های مرتبط و درصد از کارافتادگی جانبازان و مطابق بند «م» ماده (۴۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۸۹- و نیز بند «ج» ماده (۲) قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی – مصوب ۱۳۷۴- کمیسیون پزشکی به عنوان آخرین نهاد تصمیم‌گیری در موارد یادشده مرکب از پزشکان متعهد و متخصص در رشته‌های مختلف که توسط رییس بنیاد تعیین و منصوب می‌شوند تشکیل می‌شود. رأی صادره توسط کمیسیون پزشکی قطعی و لازم الاجرا است.
تبصره ۱- کمیسیون پزشکی می‌تواند شعبه و یا شعب مختلفی را به منظور تشخیص اولیه و یا تشخیص تخصصی در مرکز و استانها و با عضویت پزشکان متخصص و مورد نیاز در رشته‌های مختلف و مرتبط، ایجاد کند.
تبصره ۲- اعضای شعب با پیشنهاد رییس کمیسیون پزشکی و حکم معاون بهداشت و درمان بنیاد به مدت دو سال منصوب می‌شوند.
تبصره ۳- هر شعبه دارای یک دبیر است که حسب تخصص مورد نیاز، از بین پزشکان عمومی یا متخصص که رابطه استخدامی با بنیاد داشته و به کلیه قوانین و آیین‌نامه‌های موجود آشنا می‌باشد انتخاب و با حکم رییس مرکز کمیسیون پزشکی منصوب می‌شود.
ماده ۶- مراحل رسیدگی به تقاضای رزمندگان به شرح زیر می‌باشد:
الف- متقاضیان درخواست خود را همراه با مدارک مورد نیاز به یگان اعزام‌کننده در شهرستان مربوط ارایه می‌نمایند. این مدارک شامل احراز هویت، سوابق حضور در جبهه، هرگونه مدرکی که دلالت بر مجروحیت در جبهه و یا در مقابله با دشمن و ضدانقلاب دارد و سوابق طول درمان قابل قبول مربوط به مجروحیت است.
ب- یگان مربوط ضمن بررسی مدارک ارایه شده و تطبیق آن با مدارک و سوابق موجود در یگان، در صورت صحت مدارک، آنها را از طریق سلسله مراتب نظامی به اداره کل ایثارگران نیروی مربوط در مرکز (سپاه، ارتش و نیروی انتظامی) ارسال می‌نماید.
پ- مدارک ارسال شده با وقایع و حوادث دوران دفاع مقدس و مقابله با ضدانقلاب تطبیق و در صورت صحت، به امضای معاون نیروی انسانی نیروی مربوط (سپاه و ارتش) و نیروی انتظامی و جهادسازندگی (سابق) طبق برگه‌ای که توسط بنیاد تهیه می‌شود به بنیاد اعلام می‌گردد.
ماده ۷- مراحل رسیدگی به تقاضای افراد غیرنظامی که در اثر حادثه بمباران و موشک باران و یا اقدامات دشمن یا ضدانقلاب مجروح شده‌اند به شرح زیر می‌باشد:
الف- متقاضی درخواست خود را همراه با مدارک مربوط به فرمانداری محل حادثه ارایه می‌نماید.
این مدارک شامل احراز هویت، سابقه سکونت در محل زمان وقوع حادثه، هرگونه مدرکی که دلالت بر مجروحیت در اثر بمباران و موشک باران یا اقدامات دشمن یا ضدانقلاب دارد و سوابق درمانی قابل قبول مربوط به مجروحیت (طول درمان) است.
فرمانداری ضمن بررسی مدارک و اظهانظر در خصوص صحت مدارک با وقایع رخ داده در شهرستان، در صورت صحت و تطبیق، مراتب را به شورای تأمین شهرستان ارجاع می‌دهد.
ب- مدارک تأیید شده توسط فرمانداری در شورای تأمین شهرستان مطرح و در صورت تأیید و تطبیق آن با حوادث جنگی و امنیتی که در شهرستان مربوط رخ داده، مراتب را با امضای فرماندار و مطابق برگه‌ای که توسط بنیاد تهیه می‌شود به دبیرخانه شورای تأمین استان ارجاع می‌دهد.
پ- مدارک ارسالی از سوی شورای تأمین شهرستان در شورای تأمین استان مطرح و در صورت تأیید مراتب با امضای معاون سیاسی استانداری به معاونت سیاسی وزارت کشور اعلام و در صورت تأیید موضوع با حوادث ثبت شده مراتب با امضای معاون سیاسی وزارت کشور به بنیاد اعلام می‌شود.
ماده ۸- مدارک تأیید شده توسط مراجع یادشده در کارگروه موضوع ماده (۴) رسیدگی و همراه اظهارنظر درخصوص هماهنگی، تطابق مدارک با شرایط این آیین‌نامه مراتب به کمیسیون پزشکی ارجاع می‌شود و در صورت عدم تطابق و یا نقص مدارک مراتب جهت رفع نقص به مرجع نهایی صادرکننده موضوع تبصره‌های (۱) و (۲) ماده (۳) اعلام می‌شود.
تبصره ۱- کمیسیون پزشکی حسب مورد و نوع مجروحیت با استفاده از پزشکان مشاور و متخصص در خصوص تجویز آزمایشات و معاینات لازم اقدام می‌نماید.
تبصره ۲- مراکز قابل قبول برای انجام آزمایشات و معاینات تخصصی مورد نیاز توسط بنیاد تعیین می‌شوند.
تبصره ۳- پس از تهیه نتایج آزمایشات و معاینات مورد نیاز مراتب به شعب ذی‌ربط کمیسیون پزشکی ارجاع می‌شود.
تبصره ۴- کمیسیون پزشکی با بررسی مدارک درمانی و آزمایشات و معاینات صورت گرفته و نظرات ارایه شده و در صورت لزوم معاینه مجدد متقاضی در خصوص تعیین درصد اقدام می‌نماید.
ماده ۹- بنیاد مکلف به تأمین نیروی انسانی اداری و تخصصی و مکان و تجهیزات مورد نیاز کمیسیون پزشکی می‌باشد.
ماده ۱۰- اعتبار مورد نیاز برای تأمین پزشک و متخصصین مورد نیاز، پرداخت حق‌الزحمه اعضای کمیسیون پزشکی و هزینه‌های برگزاری کمیسیونها، تأمین محل و تجهیزات مورد نیاز پزشکی و همچنین انجام معاینات و آزمایشات مورد نیاز مجروحان در بودجه سالانه بنیاد پیش‌بینی و تأمین خواهد شد.
تبصره- حق‌الزحمه اعضای کمیسیون پزشکی با رعایت قوانین و مقررات مربوط براساس آیین‌نامه‌ای که همه ساله به پیشنهاد معاونت بهداشت و درمان بنیاد به تأیید رییس بنیاد می‌رسد پرداخت خواهد شد.
ماده ۱۱- هزینه‌های مورد نیاز برای تحت پوشش قرار گرفتن جانبازانی که توسط کمیسیون پزشکی احراز جانبازی و تعیین درصد می‌شوند، مطابق دستورالعمل‌های ملاک عمل بنیاد، توسط معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور در بودجه سنواتی بنیاد و دستگاههای ذی‌ربط پیش بینی و منظور خواهد شد.
تبصره- جانبازان از زمان تأمین اعتبار توسط معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور تحت پوشش قرار خواهند گرفت.
محمدرضا رحیمی- معاون اول رييس‌جمهور