قانون اصلاح موادی از قانون آِیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی (در حال تصویب در مجلس شورای اسلامی)

قانون اصلاح موادی از قانون آِیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی (در حال تصویب در مجلس شورای اسلامی)

ماده 1- 

…

ماده 3- ماده (14) قانون اصلاح و سه تبصره به شرح زیر به آن اضافه می‌شود:

هیات رئیسه سنی در اولین جلسه پس از افتتاح مجلس اقدام به برگزاری انتخابات هیات رئیسه می نماید. اعضای هیات رئیسه برای مدت یک سال انتخاب می شوند. مبنای تجدید انتخابات در سالروز انتخابات هیات رئیسه می باشد و در صورتی که با تعطیلات مصاف گردد در جلسه قبل از آن انجام می شود. مسؤولیت هیات رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل آغاز می شود.

تبصره 1- نمایندگانی که داوطلب عضویت در هیات رئیسه هستند، باید حداکثر تا پایان وقت اداری روز افتتاحیه مجلس برای ثبت نام به هیات رئیسه سنی مراجعه کنند و این موضوع قبلا باید به اطلاع نمایندگان برسد. هیات رئیسه سنی موظف است شرح حال و سوابق داوطلبان را به همراه تصاویر آنان تهیه کند و در دومین جلسه علنی و قبل از برگزاری انتخابات هیات رئیسه در اختیار نمایندگان قرار دهد.

تبصره 2- چنانچه اعتبارنامه نماینده ای که برای هیات رئیسه انتخاب شده است به تصویب مجلس نرسد، برای تعیین جایگزین وی مجدد رأی گیری به عمل آید.

تبصره 3- پس از تشکیل هیات رئیسه، گزارش شعب پانزده گانه در مجلس قرائت و تصویب اعتبارنامه ها اعلام می شود.

ماده 4- ماده (16) به شرح زیر اصلاح می‌شود:

انتخاب رئیس در نوبت اول با اکثریت مطلق آراء نمایندگان و انتخاب نواب رئیس، دبیران و ناظران هر کدام جداگانه و با اکثریت نسبى و رأى مخفى و با ورقه خواهد بود. در صورتى‌ که در انتخاب رئیس در نوبت اول اکثریت مطلق حاصل نشود، در نوبت دوم اکثریت نسبى کافى خواهد بود.

ماده 5- تعیین نمایندگانی که در جلسه برای نطق وقت می خواهند به قید قرعه انجام می شود.

ماده 6- ماده (30) قانون به شرح زیر اصلاح و دو تبصره به آن اضافه می‌شود:

اعتبارنامه ها به همراه ضمائم آن به موجب جدول حوزه های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی که براساس حروف الفبا از طرف معاونت قوانین مجلس با نظارت هیات رئیسه سنی تنظیم شده است، به ترتیب شعب 15 گانه جهت رسیدگی ارجاع می شود. هیات رئیسه موظف است فهرست اعتبارنامه های ارجاعی را قبل از آغاز رسیدگی تکثیر کند و در اختیار نمایندگان قرار دهد چنانچه هر یک از نمایندگان به اعتبارنامه ای معترض باشد ظرف مدت 3 روز از تاریخ انتشار فهرست مذکور حداکثر تا پایان وقت اداری روز سوم، موظف است اعتراض کتبی خود را امضا و به انضمام مدارک و اسناد مربوط به شعبه ذی ربط تقدیم کند.

تبصره 1- شعبه موظف است گواهی عدم رسیدگی شورای نگهبان به موضوع اعتراض یا حادث شدن آن بعد از برگزاری انتخابات را از شورای نگهبان دریافت کند.

تبصره 2- گزارش هر شعبه توسط سخنگو در مجلس قرائت می شود و در صورت عدم امکان به ترتیب رئیس و یا یکی از نواب رئیس و یا دبیران وظیفه او را انجام می دهند.

ماده 7- ماده (31) قانون و تبصره آن به شرح زیر اصلاح و ماده (33) قانون حذف می شود:

ماده 31- شعبه موظف است حداکثر ظرف مدت سه روز کاری گزارش تأیید آن دسته از اعتبارنامه‌های واصله را که معترض ندارند، به صورت یک جا به هیأت رئیسه مجلس ارسال کند تا در جلسه علنی گزارش آن قرائت شود و رئیس جلسه تصویب آن را اعلام کند.

اعتبارنامه‌هایی که مورد اعتراض قرار گرفته است، حداکثر ظرف مدت پنج روز کاری توسط شعبه رسیدگی می شود. در صورتی که نظر شعبه تأیید اعتبارنامه باشد، گزارش تأیید آن به مجلس ارائه می گردد و چنانچه نظر شعبه رد اعتبارنامه باشد، گزارش آن از طریق هیأت رئیسه مجلس به کمیسیون تحقیق ارجاع می‌شود.

تبصره- شعبه موظف است حداقل بیست و چهار ساعت قبل از بررسی اعتبارنامه از معترض یا معترضان جهت توضیح اعتراض و از نماینده‌ای که اعتبارنامه‌اش مورد اعتراض قرار گرفته جهت دفاع دعوت به عمل آورد. عدم حضور هر یک از آنان مانع رسیدگی نیست. معترض یا معترضان در صورت عدم حضور غیرموجه در شعبه، در جلسه علنی حق اعتراض ندارند. موجه بودن عدم حضور باید به تأیید هیأت رئیسه مجلس برسد. اگر عدم حضور موجه بود، فقط یک جلسه دیگر شعبه ظرف 5 روز تشکیل و نظر خود را اعلام می‌کند.

ماده 8- در ماده 32 قانون عبارت های «12 روز» و «10 روز» به «5 روز کاری» اصلاح می شود.

لازم به ذکر است با انجام این اصلاحات ماده 32 قانون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به شکل زیر خواهد بود:

هیچ شعبه ای نمی تواند تقدیم گزارش خود را بیش از 5 روز از تاریخ دریافت پرونده به تعویق اندازد در صورتی که تاخیر به حکم ضرورت پیش آمده، رئیس و در غیاب او نایب رئیس شعبه مکلف است هیات رئیسه مجلس را مطلع سازد هرگاه هیات رئیسه علت را موجه دانست موضوع را دوباره به همان شعبه و در غیر اینصورت به شعبه بعد ارجاع می نماید که ظرف 5 روز پس از دریافت پرونده گزارش دهد.

ماده 9- ماده 34 قانون به شرح زیر اصلاح و دو تبصره به آن الحاق می شود:

ماده 34- کمیسیون تحقیق حداکثر ظرف مدت 15 روز به دلایل و توضیحات کتبی شعب و معترضان رسیدگی می کند و پس از استماع و بررسی توضیحات معترض یا معترضان و دفاعیات کتبی یا حضوری نماینده مورد اعتراض نظر خود را برای مجلس ارسال می کنند.

تبصره 1- در صورتی که تعداد معترضان بیش از 3 نفر باشد می توانند سه نفر را به صورت مکتوب معرفی کنند تا در شعبه و کمیسیون تحقیق جهت ارائه توضیحات لازم حضور یابند.

تبصره 2- کمیسیون تحقیق موظف است حداقل 24 ساعت قبل از رسیدگی به اعتبارنامه از معترضان و نماینده ای که اعتبارنامه اش مورد اعتراض واقع شده است به عمل آورد.

ماده 10- ماده 35 قانون به شرح زیر اصلاح و دو تبصره به آن الحاق می شود:

ماده 35- چنانچه کمیسیون تحقیق اعتبارنامه رد شده از سوی شعبه را رسیدگی کند و نظر به تائید اعتبارنامه داشته باشد گزارش آن در مجلس قرائت می شود و رئیس مجلس تصویب آن را اعلام می کند و اعتراضی پذیرفته نمی شود و در صورتی که نظر کمیسیون مبنی بر رد اعتبارنامه باشد گزارش آن حداکثر به مدت 15 دقیقه در مجلس مطرح و ادله رد اعتبارنامه ارائه می شود. نماینده ای که اعتبارنامه اش رد شده است حداکثر به مدت 30 دقیقه فرصت دارد تا از خود دفاع کند ضمن اینکه می تواند بخشی از وقت خود را حداکثر به دو نفر از نمایندگان واگذار کند سپس گزارش کمیسیون تحقیق به رأی گذاشته می شود چنانچه رد اعتبارنامه به تصویب نرسد رئیس جلسه تصویب آن را اعلام می کند.

تبصره 1- در صورتی که کمیسیون تحقیق ظرف مدت 15روز نظر خود را اعلام نکند نماینده ای که اعتبارنامه اش مورد اعتراض واقع شده است یا 15 نفر از نمایندگان می توانند طرح اعتبارنامه را در صحن مجلس از هیات رئیسه درخواست کنند و هیات رئیسه موظف است در اولین فرصت گزارش شعبه را در دستورکار مجلس قرار دهد تا مطابق این ماده مورد رسیدگی قرار گیرد و به جای نظر کمیسیون نظر شعبه به مدت 15 دقیقه در صحن مطرح می شود.

تبصره 2- اگر اعتبارنامه مورد اعتراض در شعبه و کمیسیون تحقیق تائید شود اعتراض نسبت به آن در صحن مجلس امکان پذیر نیست و اعتبارنامه مصوب محسوب می شود و رئیس جلسه تصویب آن را اعلام می کند.

ماده 11- ماده (37) آیین نامه داخلی مجلس حذف می شود.

ماده 12-…

ماده 13- ماده (39) آیین نامه داخلی مجلس به شرح زیر اصلاح می شود:

نماینده‌ای که به اعتبارنامه‌اش اعتراض شده همانند سایر نمایندگان از کلیه حقوق اعم از دادن رأی و نامزدشان برای عضویت در هیأت رئیسه و سایر انتخابات برخوردار است، لیکن در زمان بررسی اعتبارنامه خود در شعبه کمیسیون تحقیق و مجلس حق رأی ندارند.

ماده 14- ماده 48 آیین نامه داخلی مجلس به شرح زیر اصلاح می شود:

در اجرای اصل نودم (90) قانون اساسی به منظور سامان دادن و کارآمدی مجلس و نمایندگان در رسیدگی به شکایات از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قوه قضائیه، تشکیلاتی تحت عنوان “دیوان اصل نودم (90) قانون اساسی” ایجاد می‌شود. اساسنامه و تشکیلات این دیوان حداکثر ظرف مدت دو ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط هیأت رئیسه تهیه و به تصویب کمیسیون تدوین آیین نامه داخلی می‌رسد. کلیه قوانین و مقررات مرتبط با کمیسیون اصل نودم (90) قانون اساسی و وظایف مصرح در آن به قوت خود باقی است.

ماده 15- متن زیر به عنوان بند (4) ماده 55 قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی الحاق می شود و دو تبصره به عنوان تبصره های 2 و 3 اضافه می گردد:

معرفی دو نامزد به عنوان رئیس دیوان محاسبات و دو نامزد به عنوان دادستان دیوان محاسبات جهت انتخاب یکی از آنها توسط مجلس شورای اسلامی.

تبصره 2- در برخورداری از مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و بالاتر سابقه سمت در مقام‌های مدیریتی در موضوع ماده 71 قانون مدیریت خدمات کشوری و همطرازان آنان و حداقل 20 سال سابقه کار، از شرایط احراز سمت رئیس و دادستان دیوان محاسبات است.

تبصره 3- آیین‌نامه نحوه انتخاب رئیس و دادستان دیوان محاسبات در کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات از طریق آیین‌نامه‌ای که توسط کمیسیون بودجه تهیه می شود انجام شده و به تصویب کمیسیون آیین‌نامه داخلی می‌رسد.

ماده 16- عبارت «شوراها و امور داخلی کشور» ماده 57 آئین نامه داخلی مجلس به عبارت «امور داخلی کشور و شوراها» تغییر می کند.

ماده 17- عبارت «کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی» به عبارت «کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی و محیط زیست» تغییر کرد.

ماده 18- ماده 66 قانون آئین نامه داخلی به شرح ذیل اصلاح می شود:

هر نماینده 6 ماه یکبار می تواند تقاضای تغییر کمیسیون خود را به هیات رئیسه مجلس ارائه کند. انتقال به کمیسیون دیگر با رعایت نصاب مقرر در آئین‌نامه و با موافقت اکثریت اعضای کمیسیون‌های ذی‌ربط امکا‌پذیر است.

ماده 19- در سطر اول این ماده بعد از کلمه کمیسیون ها عبارت «و سایر موضوعات طبق آئین نامه» اضافه می‌شود.

بر این اساس، ماده اصلاح شده به شرح زیر است:  

دستور هفتگى مجلس باید به ترتیب وصول طرح‌ها و لوایح از کمیسیون‌ها و سایر موضوعات طبق آئین نامه توسط هیأت رئیسه مجلس تهیه و پس از چاپ و توزیع بر تابلو مخصوص نصب شود. رعایت ترتیب مذکور الزامى است. طرح‌ها و لوایحى که داراى اولویت باشند ممکن است بنا به تقاضاى دولت و یا پانزده نفر از نمایندگان و با موافقت هیأت رئیسه خارج از ترتیب وصول، در دستور هفتگى مجلس قرار گیرد. در صورتی ‌که پنجاه نفر از نمایندگان برای طرح یا لایحه‌ای تقاضای اولویت کنند هیأت رئیسه موظف است آن را در دستور هفتگی مجلس قرار دهد.

…

ماده 24- حذف شد.

ماده 27 (مراعی مانده)- ماده 165 قانون آیین نامه داخلی مجلس به شرح زیر اصلاح می‌شود:

ترتیب و توالی رسیدگی به طرح ها و لوایح دو فوریتی به شرح زیر است:

1- حداکثر 4 ساعت پس از تصویب فوریت نسبت به چاپ و توزیع و ارجاع به کمیسیون ذیربط اقدام می شود.

2- حداکثر 20 ساعت پس از تصویب فوریت، پیشنهاد نمایندگان به کمیسیون مربوط تسلیم می شود.

3- حداکثر 48 ساعت پس از تصویب فوریت گزارش کمیسیون به هیات رئیسه مجلس ارسال تا چاپ و توزیع شود.

در تبصره این ماده آمده است: در صورت عدم ارائه گزارش کمیسیون در مهلت مقرر، طرح و لایحه در دستور مجلس قرار می گیرد.

4- حداکثر 24 ساعت پس از چاپ گزارش کمیسیون، موضوع در دستور کار مجلس قرار می گیرد.

5- حداکثر یک ساعت قبل از شروع مذاکرات پیشنهادهای نمایندگان نسبت به گزارش کمیسیون چاپ و توزیع می شود.

ماده 28- ماده 168 آیین نامه داخلی به شرح زیر اصلاح می‌شود:

هرگاه دولت یا پانزده نفر از نمایندگان قبل از شروع رسیدگی نهایی در مجلس تقاضاى ارجاع طرح یا لایحه‏ اى را طبق اصل هشتاد و پنجم (85) قانون اساسی به کمیسیون یا کمیسیون‌هاى مجلس و یا دولت بنماید، این تقاضا در جلسه علنى اعلام و در دستور هفتگی مجلس قرار مى‏ گیرد.

ماده 29- ماده 184 به شرح زیر اصلاح می‌شود:

دولت موظف است حداکثر تا پایان خردادماه سال پایانی قانون برنامه پنجساله توسعه، لایحه برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بعدی را به مجلس تقدیم کند. این لایحه به صورت یک شوری و به شرح زیر رسیدگی می‌شود.

بند ج- کمیسیون تلفیق موظف است پس از پایان مهلت مذکور در بند( ب) به گزارش های کمیسیون های تخصصی و کلیات و جزئیات برنامه و پیشنهادهای نمایندگان حداکثر ظرف سه هفته رسیدگی و گزارش نهایی خود را به مجلس ارائه کند و گزارش مسکوت ماندن پذیرفته نیست. چنانچه گزارش کمیسیون تلفیق مبنی بر رد کلیات لایحه باشد و در مجلس نیز کلیات لایحه به تصویب نرسد، مراتب به دولت اعلام می‌شود تا حداکثر ظرف مدت یکماه لایحه را اصلاح و به مجلس ارائه کند و اگر کلیات لایحه به تصویب مجلس برسد، به کمیسیون تلفیق اعاده می شود تا ظرف مدت 15 روز گزارش جدید را به مجلس تقدیم کند.

بند د- در صحن جلسه علنی پس از ارائه گزارش کمیسیون تلفیق ،ابتدا کلیات برنامه مورد بحث قرار می گیرد. در کلیات پنج نفر مخالف و پنج نفر موافق، به ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق و حداکثر هر نفر 15 دقیقه دیدگاه های خود را مطرح می کنند. پس از آن دولت و کمیسیون هرکدام حداکثر 45 دقیقه برای دفاع زمان خواهند داشت. سپس راجع به کلیات برنامه رأی‌گیری خواهد شد. در بررسی کلیات، کفایت مذاکرات پذیرفته نمی‌شود.

در حال تصویب…