قانون اصلاح موادي از قانون خدمت وظيفه عمومي (شماره ۱۸۰۵۲۶ مورخ ۲۲/۹/۱۳۹۰)
قانون اصلاح موادي از قانون خدمت وظيفه عمومي (شماره ۱۸۰۵۲۶ مورخ ۲۲/۹/۱۳۹۰)
ماده ۱- ماده (۱) مكرر به شرح زير به قانون خدمت وظيفه عمومي مصوب ۲۹/۷/۱۳۶۳ و اصلاحات بعدي آن الحاق ميگردد:
ماده ۱ مكرر- در اين قانون عبارت اختصاري به شرح زير جايگزين عناوين كامل آنها ميگردد:
۱- فرماندهي كل به جاي مقام معظم فرماندهي كل قوا
۲- ستادكل به جاي ستادكل نيروهاي مسلح
۳- نيروهاي مسلح به جاي ستاد كل نيروهاي مسلح، ارتش جمهوري اسلامي ايران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران و سازمانهاي وابسته، وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و سازمانهاي تابعه
۴- ارتش به جاي ارتش جمهوري اسلامي ايران
۵- سپاه به جاي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي
۶- وزارت دفاع به جاي وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح
۷- وزارت علوم به جاي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري
۸ – وزارت بهداشت به جاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
۹- سازمان به جاي سازمان وظيفه عمومي
۱۰- كاركنان وظيفه به جاي افسران وظيفه، درجه داران وظيفه و سربازان عادي وظيفه
ماده ۲- ماده (۲) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۲- هر فرد ذكور ايراني در ماهي كه طي آن ماه به سن هجده سال تمام ميرسد مشمول مقررات خدمت وظيفه عمومي است.
تبصره- مشمول كسي استكه درشمول قانون خدمت وظيفه عمومي قرارگيرد.
ماده ۳- تبصره ماده (۳) به شرح ذيل اصلاح ميگردد:
تبصره- تغيير سن بر مبناء ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلي و جلوگيري از تزلزل آنها مصوب ۲/۱۱/۱۳۶۷ فقط درباره خودمشمولين معتبر است.
ماده ۴- بند «الف» ماده (۴) به شرح ذيل اصلاح و تبصره (۳) آن حذف ميشود:
الف- مدت خدمت دوره ضرورت (۲۴) ماه است و درصورتيكه مشمولان مازاد و يا كمتر از تعداد مورد نياز باشد ستادكل با كسب اجازه از فرماندهي‌كل آن را به كمتر يا بيشتر از مدت دوره ضرورت تغيير ميدهد.
ماده ۵- ماده (۵) و تبصره هاي آن به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۵- كليه مشمولين قادر به خدمت و بلامانع، به خدمت دوره ضرورت اعزام ميشوند و پس از فرا گرفتن آموزشهاي نظامي لازم در ابتداء خدمت، بقيه خدمت دوره ضرورت را انجام مي‌دهند.
تعيين ترتيب تقدم و سهميه‌بندي مشمولين وظيفه بين هر يك از نيروهاي مسلح، توسط ستاد كل با تصويب فرماندهي كل صورت مي‌گيرد.
تبصره ۱- نحوه تأمين سهميه هر يك از نيروهاي مسلح از مشمولين هر دوره، به وسيله كميس- يوني انجام ميشود كه از نمايندگان نيروهاي مزبور به رياست رئيس سازمان تشكيل ميگردد.
تبصره ۲- سپاه مي تواند مشمولين مورد نياز خود را در هر دوره طبق ضوابط خاص پذيرش سپاه، از بين بسيجيان داراي برگه اعزام به خدمت به ميزان سهميهاي كه ستاد كل تعيين ميكند، انتخاب نموده و قبل از تاريخ اعزام آنان فهرست اسامي آنها را به واحدهاي تابعه سازمان اعلام نمايد. اين مشمولين براي انجام خدمت وظيفه عمومي در اختيار سپاه قرار ميگيرند.
تبصره ۳- نيروهاي مسلح ميتوانند مشمولين متخصص مورد نياز خود را در سطح كارشناس و بالاتر به ميزان سهميه اي كه ستاد كل تعيين ميكند به عنوان مشمول خاص از ستاد كل درخواست نمايند.
تبصره ۴- مشمولين وظيفه از تاريخ اعزام از سوي واحدهاي وظيفه عمومي ناجا به عنوان كاركنان وظيفه يگان تعيين‌شده، محسوب مي شوند.
ماده ۶- دو تبصره به شرح زير به ماده (۷) الحاق ميگردد:
تبصره ۱- وزارت آموزش و پرورش موظف است فارغالتحصيلان تربيت معلم در مراكز آموزشي، از طريق سازمان آنان را به مراكز آموزشي نظامي براي طي دوره آموزش رزم مقدماتي اعزام نمايد.
تبصره ۲- دولت موظف است همه ساله اعتبارات لازم را براي آموزشهاي فوق در اختيار سپاه قرار دهد.
ماده ۷- در بند (ب) ماده (۱۰) عبارت «بانكها و»، پس از عبارت «از طريق» اضافه و بند (و) و تبصره (۱) ماده (۱۰) حذف و دو تبصره به عنوان تبصره هاي (۲) و (۳) به شرح زير به اين ماده الحاق ميگردد:
تبصره ۲- ارزش و اعتبار مدارك دال بر رسيدگي به وضعيت مشمول از لحاظ انجام قسمتي يا تمام امور موضوع اين ماده مطابق آيين‌نامه اجرائي مندرج در ماده (۵۱) تعيين ميشود.
تبصره ۳- متخلفين از مقررات اين ماده به محاكم قضائي معرفي ميشوند، مجازات اينگونه افراد براي بار اول پرداخت هزينه سالانه يك سرباز طبق قانون بودجه سالانه و نرخ اعلامي دولت است و بار دوم علاوه بر جريمه فوق، سه ماه انفصال از خدمت و براي بار سوم و بالاتر انفصال از خدمات دولتي است.
ماده ۸- در صدر ماده (۱۳) به جاي عبارت «مشمولاني كه» عبارت «افرادي كه اعم از مشمول و غيرمشمول» جايگزين و تبصره هاي (۱) و (۲) ماده مذكور به شرح زير اصلاح مي گردد:
تبصره ۱- آن عده از محصلين مراكز آموزش كادر ثابت نيروهاي مسلح كه قبل از پايان دوره آموزش مستعفي يا اخراج شوند، فقط از طي دوره آموزش نظامي معاف ميشوند، لكن بايد خدمت دوره ضرورت را انجام دهند. درصورتيكه محصلين به علت بيماري يا عدم صلاحيت كه ناشي‌از اعمال ارادي آنان نباشد بركنار گردند، مدتتحصيل جزء خدمت دوره ضرورت آنان محسوب ميشود.
تبصره ۲- افسران و درجه داران نيروهاي مسلح، در صورتيكه قبل از نيل به درجه به موجب مقررات استخدامي مربوط از خدمت مستعفي يا اخراج شوند، فقط از طي دوره آموزش نظامي معاف ميشوند لكن بايد خدمت دوره ضرورت را انجام دهند و اگر بعد از پايان دوره آموزش از خدمت مستعفي يا اخراج گردند و خدمت آنان از مدت دوره ضرورت كمتر باشد بقيه دوره ضرورت را انجام مي‌دهند.
ماده ۹- ماده (۱۴) و سه تبصره آن بهشرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۱۴- آن دسته از مشمولين و كاركنان وظيفهاي كه به عنوان پايور اعم از نظامي و كارمند به استخدام نيروهاي مسلح در ميآيند با انجام شش سال خدمت پس از فراغت از تحصيل يا اتمام دوره آموزشي از انجام خدمت دوره ضرورت معاف ميگردند. چنانچه قبل از خاتمه شش سال از خدمت رها گردند، در صورتي كه مشمول معافيتهاي قانوني نباشند، به نسبت هر چهار ماه خدمت يك ماه از خدمت دوره ضرورت آنان كسر ميشود.
تبصره ۱- مدت خدمت انجام شده كاركنان وظيفه كه در اجراي اين ماده بهعنوان كارمند رسمي استخدام ميشوند به همان ميزان از مدت تعهد موضوع اين ماده كسر ميشود.
تبصره ۲- چنانچه كارمندان مذكور پس از اتمام شش سال تعهد خدمتي به هر عنوان از خدمت رها شوند از كارت پايان خدمت دوره ضرورت برخوردار ميگردند.
تبصره ۳- در مناطق بد آب و هوا، مناطق مرزي و مناطق محروم كه با تشخيص ستاد كل تعيين ميشود مدت مذكور در اين ماده به پنج سال تغيير مييابد.
ماده- ماده (۱۵) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۱۵- مشمولين و كاركنان وظيفه داوطلبي كه با داشتن حداقل گواهينامه پنجم ابتدائي و سپردن پنج سال تعهد خدمت نظامي يا شش سال تعهد خدمت كارمندي، به صورت پيماني در نيروهاي مسلح استخدام مي شوند، خدمت آنان به منزله انجام خدمت دوره ضرورت تلقي مي شود و پس از پايان تعهد از كارت پايان خدمت برخوردار ميگردند. در صورتي كه قبل از خاتمه تعهد از خدمت مستعفي يا بركنار گردند، چنانچه مشمول معافيتهاي قانوني نباشند، خدمت دوره ضرورت به نسبت چهار ماه خدمت يك ماه از خدمت دوره ضرورت آنان محسوب ميشود و بقيه خدمت دوره ضرورت را برابر قانون انجام مي‌دهند، مگر اين كه علت رهايي، بيماري يا عدم صلاحيت ناشي از اعمال غير ارادي آنان به تشخيص هيأت بدوي سازمان مربوط باشد كه در اينصورت مدت تعهد انجام شده به نسبت از مدت خدمت دوره ضرورت كسر ميگردد.
تبصره ۱- طي دوره آموزش نظامي براي كليه كارمندان اعم از رسمي و پيماني الزامي است.
تبصره ۲- مدت تعهد پيماني دارندگان مدرك كارشناسي (ليسانس) و بالاتر يكسال كمتر است.
تبصره ۳- ميزان سهميه كاركنان پيماني هر يك از نيروهاي مسلح از سوي ستاد كل تعيين و ابلاغ ميگردد.
تبصره ۴- چنانچه مشمولِ مستعفي بيش از نيمي از مدت تعهد خود را سپري كرده باشد براي ادامه خدمت دوره ضرورت نيازي به طي دوره آموزش مجدد ندارد و به ازاء هر سال خدمت چهارماه از مدت خدمت ضرورت او كسر ميشود.
ماده ۱۱- در ماده (۱۶) به جاي عبارت «آيين‌نامه‌هاي ارتش جمهوري اسلامي ايران» عبارت «آيين نامه انضباطي نيروهاي مسلح» جايگزين ميگردد.
ماده ۱۲- ماده (۱۷) حذف ميگردد.
ماده ۱۳- ماده (۱۸) حذف مي گردد.
ماده ۱۴- ماده (۱۹) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۱۹- كساني كه به سن هجده سال تمام ميرسند، پس از انتشار آگهي احضار، موظفند ظرف شش ماه خود را به سازمان معرفي نمايند و سازمان مكلف است، حداكثر ظرف ششماه تكليف مشمولين وظيفه را تعيين نمايد و آنها را به خدمت اعزام يا برابر مقررات از خدمت دوره ضرورت معاف كند.
تبصره ۱- مشمولان مقيم خارج از كشور، بايد به نمايندگي كنسولي يا سياسي دولت جمهوري اسلامي ايران در كشور محل اقامت خود و در صورت نبود آن، به نزديكترين نمايندگي كنسولي يا سياسي دولت جمهوري اسلامي ايران مراجعه نمايند.
تبصره ۲- آن دسته از مشموليني كه جهت اعزام به خدمت معاذير دارند و نميتوانند در موعد مقرر به خدمت اعزام شوند، اعزام آنان حداكثرتا يك سال بر اساس دستورالعملي كه به پيشنهاد سازمان و تأييد ستاد كل تهيه ميشود به تعويق مي‌افتد.
ماده ۱۵- ماده (۲۰) به شرح زير اصلاح ميشود:
ماده ۲۰- سازمان ثبت احوال كشور مكلف است صورت اسامي متولدين ذكور شهرستانها و بخشهايي را كه در سال بعد بايد به وضع مشموليت آنها رسيدگي شود به تفكيك هر ماهه به سازمان وظيفه عمومي تسليم كند.
ماده ۱۶- در ماده (۲۱) به جاي كلمه «ژاندارمري» عبارت «نيروي انتظامي» جايگزين ميشود و تبصره (۱) حذف و تبصره (۲) به تبصره تغيير و بهجاي «رئيس اداره» عبارت «رئيس سازمان» و به جاي «ستاد مشترك و ستاد مركزي سپاه» عبارت «نيروهاي مسلح» جايگزين ميگردد.
ماده ۱۷- در ماده (۲۲) عبارت «اداره وظيفه عمومي» به «سازمان» اصلاح ميگردد.
ماده ۱۸- ماده (۲۳) حذف ميگردد.
ماده ۱۹- تبصره ذيل ماده (۳۰) به شرح زير اصلاح ميگردد:
تبصره- رئيس سازمان يا نماينده او در صورتي كه دلايل و مدارك مثبتهاي مبني بر معافيت از خدمت در پرونده موجود باشد، ميتواند براي حداكثر يكسال دستور عدم اعزام مشمول را صادر نمايد و يا در صورت غيبت موجه وي، دستور رسيدگي صادر كند.
ماده ۲۰- ماده (۳۱) به شرح زير اصلاح و تبصره هاي الحاقي به ماده مذكور حذف ميگردد:
ماده ۳۱- دانش‌آموزان مدارس و دانشجويان مراكز آموزش عالي وابسته به وزارت آموزش و پرورش و يا مورد تأييد آن وزارت و دانشجويان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي دولتي يا غيردولتي داخلي و خارجي مورد تأييد وزارتخانههاي علوم و بهداشت و طلاب حوزههاي علميه كه در حين تحصيل به سن مشموليت رسيده و يا ميرسند، تا زماني كه به تحصيلات خود ادامه مي‌دهند، از اعزام به خدمت دوره ضرورت معاف ميباشند.
ماده ۲۱- در ماده (۳۲) عبارت «حوزه علميه قم و يا نماينده رسمي آن» به عبارت «مركز مديريت حوزه هاي علميه يا نمايندگان رسمي آن و يا با مجوز رسمي شوراي عالي حوزههاي علميه» اصلاح ميشود.
ماده ۲۲- ماده (۳۳) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۳۳- صدور معافيت تحصيلي دانش‌آموزان، دانشجويان و طلاب علوم ديني، موكول به ارائه گواهي اشتغال به تحصيل آنان از طريق مراجع ذيربط است و مدت اعتبار آن تا يك سال پس از صدور گواهي پايان تحصيلات در هر مقطع مي باشد.
تبصره ۱- حداكثر معافيت تحصيلي براي دانش‌آموزان تا سن بيست سال تمام و در هر يك از مقاطع تحصيلي كارداني دو و نيم سال، كارشناسي ناپيوسته و كارشناسي ارشد ناپيوسته سه سال، كارشناسي پيوسته پنج سال و كارشناسي ارشد پيوسته ششسال، دكتراي پزشكي پيوسته هشت سال و دكتراي تخصصي شش سال است.
تبصره ۲- در مواقع ضروري با تشخيص و اعلام كميسيون موارد خاص دانشگاههاي مربوط حداكثر يك سال به مدت فوق اضافه ميشود.
ماده ۲۳- ماده (۳۴) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۳۴- دانش‌آموزان و دانشجويان و طلاب علوم ديني مشمول، در صورت ترك تحصيل، اخراج، انصراف يا فراغت از تحصيل، بايد براي خدمت دوره ضرورت خود را معرفي نمايند. مقامات مسؤول مكلفند صورت اسامي اين قبيل مشمولين را با ذكر مشخصات كامل و نشاني و رشته تحصيلي بهطور انفرادي، بدون تأخير به سازمان محل ارسال دارند.
تبصره ۱- مهلت معرفي مشمولين مذكور حداكثر يك سال پساز تاريخ انصراف، ترك تحصيل و اخراج و فراغت از تحصيل است.
تبصره ۲- مشموليني كه با داشتن معافيت تحصيلي در خارج از كشور تحصيل مي‌كنند، پس از ترك تحصيل يا اخراج يا انصراف يا فراغت از تحصيل، موظفند براي رسيدگي به وضع مشموليت خود حداكثر ظرف يك سال خود را به نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در خارج ازكشور معرفي نمايند.
تبصره ۳- متخلفين از اجراء اين ماده براي بار اول به توبيخ كتبي و درج در پرونده و براي بار دوم علاوه بر توبيخ كتبي به يك ماه انفصال از خدمت و براي بار سوم به دو ماه انفصال از خدمت محكوم ميشوند.
ماده ۲۴- ماده (۳۵) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۳۵- مشمولين ديپلم كه حداكثر يك سال پس از فراغت از تحصيل در يكي از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي داخل يا خارج از كشور كه مورد تأييد وزارتخانههاي علوم و بهداشت ميباشند پذيرفته شوند تا زمانيكه وفق تبصره (۱) ماده (۳۳) به تحصيل اشتغال دارند، ميتوانند مشروط به اينكه داراي غيبت غير موجه نباشند از معافيت تحصيلي استفاده نمايند. اين معافيت براي هر مقطع فقط يك بار داده مي شود.
تبصره ۱- معافيت تحصيلي دانشجويان انصرافي در طول مدت تحصيل فقط يك بار قابل تمديد است.
تبصره ۲- ترخيص كاركنان وظيفه بدون غيبت اوليه در حين خدمت جهت ادامه تحصيل در مقاطع كار شناسي و بالاتر به جز در زمانهاي اضطراري و جنگ بلامانع است.
ماده ۲۵- ماده (36) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۳۶- مشمولين داراي مدرك كارشناسي و بالاتر و معادل آن در حوزههاي علميه علاقمند به تحصيل درخارج از كشور درصورتيكه از نظر مقررات اين قانون و وزارتخانه هاي علوم و بهداشت، حائز شرايط ادامه تحصيل در خارج ازكشور باشند و دانشگاهها و رشته‌هاي آنها مورد تأييد وزارتخانههاي فوق باشد، مي توانند با سپردن تضمين‌هاي لازم با استفاده از مقررات اين قانون براي تحصيل به خارج از كشور مسافرت نمايند.
ماده ۲۶- ماده (۳۷) به شرح زير اصلاح و تبصره ذيل آن حذف ميگردد:
ماده ۳۷- ايرانيان مقيم خارج از كشور، فرزندان مأمورين ثابت دولت جمهوري اسلامي ايران در خارج از كشور و همچنين كساني كه قانوناً تحت كفالت، يا ولايت قانوني آنها ميباشند، چنانچه در حين تحصيل در مدارس ايراني مستقر در خارج از كشور و يا مؤسسات آموزشي كشورهاي خارج مورد تأييد آموزش و پرورش و طلاب حوزههاي علميه مورد تأييد شوراي عالي حوزههاي علميه به سن مشموليت برسند از معافيت تحصيلي بهره مند ميگردند و ادامه تحصيل آنان تا سقف يك سال پس از فراغت از تحصيل در دانشگاهها و مراكز آموزش عالي خارج از كشوركه مورد تأييد وزارتخانههاي علوم يا بهداشت هستند بلامانع ميباشد.
ماده ۲۷- ماده (۳۸) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۳۸- آئين نامه اجرائي مواد اين بخش، توسط وزارت دفاع با كسب نظر از شوراي عالي حوزه هاي علميه، وزارتخانههاي كشور، علوم، بهداشت، آموزش و پرورش و دانشگاه آزاد اسلامي و سازمان ظرف حداكثر شش ماه تهيه ميشود و پس از تأييد ستاد كل به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده ۲۸- تبصره هاي (۱) و (۲) ماده (۳۹) به شرح زير اصلاح و تبصره هاي (۳) و (۴) به ماده مذكور الحاق ميگردد:
تبصره ۱- نحوه طبقه بندي مشمولين و طرز معاينه و ضوابط معافيت پزشكي آنها براساس مقاطع تحصيلي مشمولين به موجب آيين‌نامه معاينه و معافيت پزشكي مشمولين خدمت وظيفه عمومي است كه وزارت دفاع با كسبنظر از وزارتخانههاي كشور و بهداشت، ظرف حداكثر ششماه تهيه ميكند كه پس از تأييد ستاد كل به تصويب هيأت‌وزيران ميرسد.
تبصره ۲- نحوه آموزش و خدمت مشمولين معاف از رزم، برابر دستورالعملي است كه از سوي ستاد كل تهيه و ابلاغ ميگردد.
تبصره ۳- كساني كه به مواد مخدر اعتياد دارند، مشمول بند (۳) اين ماده ميشوند و به هنگام معاينه، شناسايي و از سوي واحدهاي وظيفه عمومي براي ترك اعتياد به مدت حداكثر ششماه به مراجع ذيربط معرفي ميگردند.
تبصره ۴- نيروهاي مسلح مكلفند در حين خدمت، كاركنان وظيفهاي را كه به مواد مخدر اعتياد دارند، شناسايي و از ساير سربازان جدا نمايند و آنها را در واحدهاي مستقل و مخصوص بهكارگيري و به مراجع ذيربط براي ترك اعتياد در مدت يك ماه توسط پزشك معالج، معرفي كنند و در طول خدمت تحت نظر و مراقبت‌هاي لازم قرار دهند. مدت ترك اعتياد براي يك بار جزء خدمت دوره ضرورت محاسبه ميشود. اين افراد پس از پايان خدمت قانوني از خدمت ترخيص ميشوند ليكن در هر حال صدور كارت پايان خدمت منوط به ارائه گواهي ترك اعتياد است.
ماده ۲۹- ماده (۴۱) بهشرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۴۱- كليه مشمولين وظيفه بايد قبل از اعزام به خدمت توسط يك پزشك از نيروهاي مسلح معاينه شوند و در صورت نبودن پزشك از نيروهاي مسلح، توسط پزشكان غيرنظامي متعهد كه صلاحيت آنان به وسيله نيروي انتظامي تأييد شده باشد، معاينه گردند.
تبصره ۱- اظهارنظر در مورد معافيت پزشكي مشمولين توسط سه نفر پزشك نيروهاي مسلح در هر شهرستان صورت مي‌گيرد، رأي اكثريت اين پزشكان معتبر است.
تبصره ۲- نيروهاي مسلح موظفند پزشكان مورد نياز شوراهاي پزشكي را به نيروي انتظامي معرفي نمايند. درصورتيكه تأمين پزشكان مورد نياز از نيروهاي مسلح امكانپذير نباشد، نيروي انتظامي از پزشكان غيرنظامي مورد تأييد در شوراي پزشكي استفاده مينمايد.
تبصره ۳- دولت مكلف است همه ساله هزينه تجهيز و تشكيل شوراي پزشكي و شوراي عالي پزشكي، فوق العاده پزشكان عضو شوراهاي مذكور و همچنين هزينه معاينات تخصصي مشموليني كه از پرداخت هزينه معاينات معاف ميباشند و هزينه‌هاي اجراي تبصره هاي (۳) و (۴) ماده (۳۹) را در اعتبارات نيروي انتظامي و بيمارستانهاي ذيربط پيشبيني نمايد.
ماده ۳۰- ماده زير به عنوان ماده (۴۲) مكرر به قانون الحاق ميگردد:
ماده ۴۲ مكرر- مشموليني كه در شوراي پزشكي شهرستان مربوط با معاينه باليني معاف از خدمت تشخيص داده نشوند و به تشخيص اين شورا يا رئيس واحد وظيفه عمومي مربوط يا اعتراض مشمول، نياز به معاينه تخصصي داشته باشند، رئيس حوزه موظف است آنان را به نزديكترين مركز مجهز وزارت بهداشت، يا بيمارستانهاي نيروهاي مسلح معرفي نمايد تا مورد معاينه قرار گيرند و نتيجه معاينه تخصصي براي تصميم‌گيري به شوراي پزشكي همان شهرستان ارسال و در صورت اصرار بر اعتراض مشمولين با تأمين هزينه ها از سوي مشمول نتايج جهت تصميمگ يري به شوراي عالي پزشكي متشكل از پزشكان متخصص استان ارسال گردد.
تبصره ۱- مشموليني كه متقاضي معاينه تخصصي باشند، قبلاً بايد هزينه هاي پيش بيني شده را به حساب دولت پرداخت نمايند. پس از معاينه طبق اين قانون با مشمولان رفتار ميشود. مشموليني كه به تشخيص شوراي پزشكي نياز به معاينه تخصصي دارند، همچنين مشمولين مددجوي تحت پوشش سازمان بهزيستي كشور و افرادي كه به تأييد كميته امداد امام خميني (ره) محل فاقد تمكن مالي هستند از پرداخت وجه مزبور معاف ميباشند.
تبصره ۲- مراكز مجهز وزارت بهداشت يا بيمارستانهاي نيروهاي مسلح موظفند به وضعيت مشمولين معرفي شده واحد مربوطه خارج از نوبت رسيدگي نمايند و آنان را حداكثر ظرف يك ماه مورد معاينه تخصصي قرار دهند.
تبصره ۳- چنانچه مشموليني كه براي معاينات تخصصي به مراكز مجهز وزارت بهداشت يا بيمارستانهاي نيروهاي مسلح معرفي ميشوند، ظرف يكماه به اين مراكز مراجعه نكنند، پس از تعيين تكليف به خدمت اعزام ميشوند.
ماده ۳۱- ماده (۴۳) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۴۳- چنانچه رئيس سازمان يا نماينده او اطمينان حاصل نمايد كه رأي شوراي پزشكي مطابق مقررات صادر نشده است، پرونده را براي بررسي به شوراي عالي پزشكي كه از سه پزشك متخصص نيروهاي مسلح تشكيل ميگردد ارجاع ميدهد. نظر اين شورا قطعي و لازم الاجراء است.
ماده ۳۲- ماده (۴۴) به شرح ذيل اصلاح ميگردد:
ماده ۴۴- مشمولين زير حسب مورد از انجام خدمت دوره ضرورت معاف ميباشند:
۱- يگانه فرزند ذكور مراقب يا نگهدارنده پدر نيازمند مراقبت كه قادر به اداره امور خود نباشد.
۲- يگانه مراقب يا نگهدارنده مادر فاقد شوهر
۳- تنها برادر تنيِ سرپرست خواهر فاقد پدر، همسر و فرزند ذكور غيرمحجور
۴- تنها برادرِ سرپرستِ برادرِ كبيرِ نيازمندِ مراقب و فاقد پدر و همسر و فرزند ذكور غير محجور و فاقد شغل
۵ – يگانه سرپرست برادر كمتر از هجده سال تمام
۶ – يگانه نوه ذكور مراقب يا نگهدارنده جد فاقد فرزند يا جده فاقد شوهر و فرزند
۷- مشمولي كه همسرش فوت نموده و از او داراي فرزند صغير بوده مادامي كه ازدواج مجدد نكرده است و يا همسري دارد كه بعد از ازدواج معلول شده و نيازمند مراقبت باشد.
۸ – از چند برادر واجد شرايط اعزام به خدمت در صورت اعزام يكي از برادران به خدمت، يكي از برادران ميتواند تا اتمام خدمت او از تعويق اعزام استفاده نمايد.
۹- در مورد معافيت از انجام خدمت ضرورت يك نفر از فرزندان خانوادهاي كه دو برادر آنان خدمت سربازي را انجام داده‌اند، ستاد كل نيروهاي مسلح تصميم‌گيري ميكند.
۱۰- يكي از فرزندانِ پسر سربازي كه در حين خدمت سربازي فوت كند و يا يكي از فرزندان ذكور خانوادهاي كه يك فرزند آن خانواده در حين انجام خدمت سربازي فوت نموده باشد.
تبصره ۱- منظور از يگانه مراقب، تنها فرزند ذكور يا برادر يا نوه بيش از هجدهسال تمام است كه مراقبت هر يك از بستگان مذكور در اين ماده را به علت نقص عضو، بيماري، كبر سن، صغر سن، يا اناث بودن برعهده دارد، نيازمندي اشخاص مذكور به مراقبت با توجه به نقص عضو، بيماري و يا محجور بودن آنان به تشخيص شوراي پزشكي است.
تبصره ۲- مشمولين موضوع بند(۲) اين ماده تا سيماه متوالي ميتوانند از معافيت كفالت موقت استفاده نمايند و در پايان مدت فوق در صورت دارا بودن شرايط كفالت از انجام خدمت دوره ضرورت معاف ميگردند.
تبصره ۳- وجود برادري كه از معافيت تحصيلي برخوردار است مانع از معافيت كفالت موقت مشمولي كه سرپرستي خانواده را برعهده دارد، نيست. اين معافيت فقط در طول مدت معافيت تحصيلي برادر مشمول كه خارج از شهرستان محل سكونت به تحصيل اشتغال دارد معتبر است و مشمول پس از آن با رعايت ساير مقررات اين قانون به خدمت دوره ضرورت اعزام ميشود.
تبصره ۴- در صورتيكه برادر يا برادران يا پدر مشمول به دليل بيماري يا معلوليت زمينگير بوده و بنا به تشخيص شوراي پزشكي فاقد صلاحيت و يا ناتوان براي سرپرستي باشند و مشمول نيز عملاً مراقبت يا سرپرستي را بر عهده داشته باشد، ميتواند از معافيت كفالت برخوردار گردد.
ماده ۳۳- يك ماده به شرح ذيل به عنوان ماده (۴۴ مکرر) به قانون اضافه ميشود:
ماده ۴۴ مكرر- نحوه معافيت از خدمت فرزندان ذكور مددجويان به شرح زير است:
۱- يكي از فرزندان ذكور مادران فاقد شوهر تحت پوشش كميته امداد حضرت امام(ره) و سازمان بهزيستي از انجام خدمت دوره ضرورت معاف است.
۲- مشمولاني كه حداقل يك فرزند معلول داشته باشند از انجام خدمت دوره ضرورت معاف ميباشند.
۳- تنها پسر خانواده‌هايي كه داراي سه فرزند اناث يا بيشتر باشند از انجام خدمت دوره ضرورت معافند.
۴- مشمولاني كه با معلولان اناث داراي معلوليت جسمي – حركتي ازدواج كنند به صورت موقت از انجام خدمت دوره ضرورت معاف ميشوند و پس از گذشت پنجسال از استمرار ازدواج آنها معافيت موقت به معافيت دائم تبديل ميشود.
ماده ۳۴- ماده (۴۵) به شرح ذيل اصلاح ميشود:
ماده ۴۵- مشمولاني كه پدر يا مادر يا فرزند يا برادر يا خواهر آنان در راه به ثمر رسيدن انقلاب اسلامي و استمرار آن شهيد يا جانباز يا اسير يا جاويدالاثر شده يا بشوند و مراتب مورد تأييد نهادهاي ذيربط باشد به شرح ذيل از انجام خدمت سربازي معاف ميشوند:
۱- كليه فرزندان ذكور شهدا و جاويدالاثران(مفقودين) از انجام خدمت دوره ضرورت معاف مي باشند.
۲- به ازاء هرشهيد يا آزاده با حداقل بيست و چهار ماه سابقه اسارت يا جانباز با حداقل (۲۵%) جانبازي يا جاويدالاثر(مفقود) فاقد فرزند ذكور يك نفر از برادران آنها از انجام خدمت دوره ضرورت معاف ميشوند.
۳- به ازاء هر بيست و چهار ماه آزادگي، (۲۵%) جانبازي و سي ماه سابقه حضور در جبهه يك نفر از فرزندان آزادگان، جانبازان و رزمندگان معاف ميگردد.
اين امتيازات براي بهره‌مندي از تسهيلات اين بند قابل جمع است و درمورد معافيت كساني كه مدت جانبازي يا حضور در جبهه يا مدت آزادگي و اسارت آنها در حد معافيت يك فرزند آنان نيست، با درصد جانبازي و مدت حضور در جبهه و مدت دوران اسارت محاسبه ميشود.
۴- كليه مشمولين جانباز داراي حداقل ده درصد (۱۰%) جانبازي از انجام خدمت دوره ضرورت معاف مي باشند.
۵- يك فرزند خوانده قانوني ذكور جانبازي كه برابر گواهي بنياد شهيد و امور ايثارگران صاحب فرزند نمي شود از انجام خدمت دوره ضرورت معاف ميشود.
۶- مشمولاني كه با جانبازان اناث داراي درصد جانبازي بيست و پنج درصد(۲۵%) و بالاتر ازدواج كنند به صورت موقت از انجام خدمت دوره ضرورت معاف ميشوند و پس از گذشت پنجسال از معافيت موقت آنان در صورت استمرار ازدواج معافيت موقت به معافيت دائم تبديل ميگردد.
ماده ۳۵- ماده (۴۷) و تبصره هاي آن به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۴۷- كليه مشموليني كه براي انجام خدمت وظيفه عمومي اعزام ميشوند، همچنين كساني كه از انجام خدمت معاف ميگردند، بايد آموزشهاي نظامي و انتظامي اعم از عمومي و تخصصي را مطابق دستورالعملي كه توسط ستادكل با همكاري سازمانهاي نيروهاي مسلح تهيه مي‌شودو به تصويب فرماندهي كل ميرسد، طي نمايند.
تبصره ۱- آموزش مشمولين معاف از خدمت برابر آييننامهاي است كه از سوي ستاد كل تهيه ميشود و به تصويب فرماندهي كل مي رسد.
تبصره ۲- در زمان صلح آموزشهاي فوق بايد به نحوي طراحي گردد كه بهعنوان واحد درسي يا پودمان قابل محاسبه باشد.
تبصره ۳- نيروهاي مسلح بايد در حين خدمت در زمان صلح زمينه استمرار آموزشهاي فوق را براي سربازان فراهم نمايند.
تبصره ۴- آيين‌نامه اجرائي تبصره هاي(۲) و (۳) اين ماده توسط وزارت دفاع با همكاري وزارتخانههاي آموزش و پرورش، علوم، بهداشت، كشور و دانشگاه آزاد اسلامي تهيه ميشود و پساز تأييد ستادكل به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
تبصره ۵- از همة كاركنان وظيفه در طول مدت دوره آموزش آزمونهاي ارزيابي شخصيت و رفتار گرفته ميشود و متناسب با نتايج حاصله تقسيم و پرونده افراد نيازمند به خدمات مشاوره‌اي به مراكز ذيربط در نيروهاي مسلح براي راهنمايي و حمايت ارسال ميگردد. نحوه اجراء برابر دستورالعملي است كه توسط ستاد كل تهيه و ابلاغ ميگردد.
ماده ۳۶- ماده (۴۶) و سه تبصره آن به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۴۸- كاركنان وظيفه بر اساس مدرك تحصيلي و وجود محل سازماني پس از طي دوره آموزشي لازم به يكي از درجات زير نائل ميگردند:
۱- كاركنان وظيفه فاقد مدرك پايان دوره متوسطه به يكي از درجات سربازي تا سرجوخگي
۲- كاركنان وظيفه داراي مدرك پايان دوره متوسطه به يكي از درجات گروهباني يا رزم‌آوري
۳- كاركنان وظيفه داراي مدرك كارداني به يكي از درجات استواري يا رزم‌داري يا ستوان سومير
۴- كاركنان وظيفه داراي مدرك كارشناسي به درجه ستوان دومي
۵ – كاركنان وظيفه داراي مدرك كارشناسي ارشد و بالاتر به درجه ستوان يكمي
تبصره ۱- نيل به درجات گروهبان سومي و بالاتر مستلزم طي دوره آموزش تخصصي مورد نياز و دارا بودن صلاحيتهاي لازم است.
تبصره ۲- كاركنان وظيفه در صورت نداشتن صلاحيتهاي لازم جهت نيل به درجات مصرحه فوق بر اساس دستورالعملي كه از سوي ستاد كل تهيه و ابلاغ ميگردد، به درجات مناسب پايينتر تا درجه سربازي نائل مي شوند.
ماده ۳۷- ماده (۴۸ مکرر) به شرح زير به قانون الحاق ميگردد:
ماده ۴۸ مكرر- اعطاء درجه نظامي به آن دسته از كاركنان وظيفه كه برابر با مقررات اين قانون واجد شرايط نيل به درجات گروهبان سومي و بالاتر ميباشند در هر سازمان با تصويب مقاماتي است كه اختيار تصويب همان درجات را در مورد كاركنان پايور دارند.
تبصره- اعطاء درجه تشويقي و يا تنزيل درجه كاركنان وظيفه براساس ضوابطي كه براي تشويق و يا تنبيه كاركنان در آيين‌نامه انضباطي نيروهاي مسلح پيش بيني گرديده است، ميباشد.
ماده ۳۸- ماده (۴۹) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۴۹- حقوق سربازان وظيفه حداقل شصت درصد (۶۰%) و حداكثر نود درصد (۹۰%) حداقل حقوق كاركنان نيروهاي مسلح مبتني بر قانون مديريت خدمات كشوري است كه با توجه به تحصيلات و درجات آنان توسط ستاد كل تهيه ميشود و به تصويب فرماندهي‌كل ميرسد.
تبصره ۱- به كاركنان وظيفة متأهل يا سرپرست خانواده معادل صددرصد (۱۰۰%) حق عائله مندي كاركنان پايور نيروهاي مسلح پرداخت ميگردد.
تبصره ۲- حقوق كاركنان وظيفه در دوران آموزش و قبل از دريافت درجه يا سردوشي به ميزان پنجاه درصد (۵۰%) حقوق اولين ماه دوران خدمت آنان است.
تبصره ۳- به كاركنان وظيفه در خاتمه خدمت دوره ضرورت معادل يكماه حقوق به عنوان پاداش پرداخت ميگردد.
تبصره ۴- حق بازنشستگي و حقوق اولين ماه خدمت از حقوق ماهانه كاركنان وظيفه كسر نميگردد.
ماده ۳۹- ماده (۴۹ مکرر) به شرح زير به قانون الحاق ميگردد:
ماده ۴۹ مكرر- نيروهاي مسلح و سازمانهاي وابسته و ساير دستگاهها كه كاركنان وظيفه را در اختيار دارند مكلفند با توجه به اعتبارات مصوب، امكانات زيست، پوشاك، خوراك، بهداشت و درمان متناسب آنان در محل خدمت را فراهم نمايند.
تبصره ۱- دولت موظف است اعتبارات مورد نياز براي زيست، پوشاك، خوراك، بهداشت و درمان سربازان وظيفه را به شرح ذيل در اختيار نيروهاي مسلح و ساير دستگاههاي بهكارگيرنده كاركنان وظيفه قرار دهد:
۱- خوراك كاركنان وظيفه به ميزان دوبرابر خوراك كاركنان دولت
۲- پوشاك و زيست سربازان وظيفه به ميزان سههزاربرابر ضريب ريالي
۳- هزينه‌هاي بهداشت و درمان برابر سرانه مصوب دولتي
تبصره ۲- وسيله اياب و ذهاب و پذيرايي يا هزينه آن در هنگام اعزام مشمولان به مراكز آموزشي كاركنان وظيفه و يا اعزام به مرخصي استحقاقي كه چهار نوبت در سال است، بايد تأمين شود.
ماده ۴۰- ماده (۵۰) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۵۰- افسران و درجه‌داران وظيفه در صورت اعزام به مأموريت يا انتقال يا خدمت در مناطق محروم و بد آب و هوا و مناطق عملياتي مشمول مقررات فوقالعاده و مزاياي مربوط به افسران و درجه داران كادر ثابت نسبت به حقوق آنان ميباشند. ساير كاركنان وظيفه در موارد مذكور از دوسوم فوقالعاده ها و مزاياي درجه گروهبان دومي كادر ثابت برخوردار ميشود.
تبصره ۱- به كاركنان وظيفه اي كه درشهر محل‌سكونت خود به كارگيري ميشوند، فوق العاده محروميت از تسهيلات و بدي آب وهوا تعلق نميگيرد.
تبصره ۲- به كاركنان وظيفهاي كه بنا به تقاضاي خود منتقل ميشوند هزينه سفر و فوق العاده انتقال تعلق نميگيرد.
تبصره ۳- طبقه‌بندي مناطق از نظر محروميت، آب و هوا و عملياتي طبق آيين نامه اي است كه وزارت دفاع تهيه ميكند و پس از تأييد ستاد كل به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده ۴۱- ماده (۵۵) به شرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۵۵- دولت موظف است اعضاء خانوادهِ تحتِ تكفلِ كاركنان وظيفه را در طول مدت خدمت تحت پوشش قرار دهد و به آنان مستمري پرداخت نمايد.
تبصره- آيين‌نامه اجرائي اين ماده توسط وزارت دفاع تهيه ميشود و به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده ۴۲- ماده (۵۸) بهشرح زير اصلاح ميگردد:
ماده ۵۸- مشمولين خدمت وظيفه عمومي كه براي رسيدگي و يا اعزام جهت طي دوره ضرورت احضار ميشوند چنانچه در مهلت يا موعد مقرر خود را معرفي نكنند، همچنين مشموليني كه معافيت موقت دريافت داشته اند و پس از انقضاء مدت اعتبار، ظرف يك ماه براي تجديد رسيدگي خود را معرفي نكنند، غايب شناخته ميشوند، پس از معرفي يا دستگيري در صورتيكه طبق مقررات اين قانون قادر به خدمت و بلامانع تشخيص داده شوند به خدمت اعزام ميگردند و با آنان به ترتيب زير رفتار ميشود:
۱- مشمولاني كه مدت غيبت اوليه آنان در زمان صلح تا سه ماه و در زمان جنگ تا پانزده روز باشد، سه ماه اضافه خدمت و چنانچه مدت غيبت اوليه آنان در زمان صلح بيشتر از سه ماه و در زمان جنگ بيش از پانزده روز باشد به شش ماه اضافه خدمت تنبيه ميگردند.
۲- مشموليني كه مدت غيبت اوليه آنان در زمان صلح از يك سال و در زمان جنگ از دو ماه تجاوز نمايد، علاوه بر اعمال اضافه خدمت مذكور در بند (۱)، فراري محسوب ميشوند و به مراجع صالح قضائي معرفي ميگردند.
تبصره ۱- مشمولين غايبي كه به خدمت اعزام ميشوند در صورتي كه در حين خدمت، حسن اخلاق و رفتار و جديت در انجام وظيفه از خود نشان دهند، يا در عمليات جنگي ابراز شجاعت و فداكاري نمايند به طوري كه مراتب مورد گواهي فرماندهان و رؤساي ذيربط باشد، برابر ضوابطي كه از سوي ستاد كل ابلاغ ميگردد با تصويب مقامات سرلشكري و يا همطراز در سازمان مربوط از انجام اضافه خدمت، يا بخشي از آن معاف ميگردند.
تبصره ۲- مشموليني كه تا تصويب اين قانون غايب شناخته شده‌اند چنانچه در داخل كشور ظرف حداكثر ششماه و آنهايي كه درخارج از كشور باشند، ظرف حداكثر يكسال خود را جهت انجام خدمت دوره ضرورت معرفي نمايند، مشمول تنبيهات اين قانون نمي‌شوند.
تبصره ۳- رسيدگي به وضعيت مشموليني كه داراي عذر موجه براي غيبت خويش ميباشند برابر آييننامهاي است كه پس از تأييد فرماندهي كل ابلاغ ميگردد.
تبصره ۴- در مورد غيبت مشمولين دورههاي احتياط و ذخيره برابر دستورالعملي كه در ستاد كل تهيه و پس از تأييد فرماندهي كل ابلاغ ميگردد، رفتار ميشود.
ماده ۴۳- يك ماده به عنوان ماده (۵۸ مكرر) به شرح ذيل به قانون الحاق‌ميگردد:
ماده ۵۸ مكرر- نيروي انتظامي موظف است در خصوص شناسايي، تعقيب و دستگيري مشمولان غايب و رسيدگي به وضعيت آنان اقدام نمايد و كليه نهادها و دستگاههاي اجرائي مشمول ماده (۵) قانون مديريت خدمات كشوري و شركتهاي دولتي و مؤسسات غيردولتي و خصوصي و بانكها و نيروهاي مسلح بايد همكاري لازم را در اين مورد بهعمل آورند. آيين‌نامه اجرائي اين ماده توسط سازمان با همكاري وزارتخانههاي كشور و دفاع تهيه ميشود و پس از تأييد ستاد كل به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده ۴۴- ماده (۵۹) بهشرح زير اصلاح مي گردد:
ماده ۵۹- مشمولين خدمت دوره ضرورت چنانچه در مدت آموزش اوليه و يا در حين خدمت مرتكب غيبت يا فرار گردند به نحوي كه ادامه خدمت آنان مستلزم تجديد دوره آموزش باشد، ضمن رسيدگي قانوني به غيبت يا فرار آنان، مجدداً به دوره آموزش اعزام ميشوند و پس از پايان آموزش در يگان قبلي به خدمت ادامه مي‌دهند. مدت آموزش قبلي اين افراد جزء خدمت آنان محسوب نميگردد.
تبصره – چنانچه در مورد كاركنان وظيفهاي كه به دستور مقامات قضائي بازداشت ميشوند رأي برائت يا قرار منع پيگرد صادر شود مدت حبس، جزء خدمت وظيفه عمومي آنان محسوب ميگردد.
ماده ۴۵- ماده (۶۳) مكرر به شرح زير به قانون الحاق ميگردد:
ماده ۶۳ مكرر- كساني كه به نحوي مشمولين غايب را در مؤسسات دولتي و غيردولتي از قبيل كارخانه ها، شركت ها، آموزشگاه ها، كارگاه ها، بنگاه ها، مغازه ها و تعميرگاه ها، به كارگيري نمايند توسط نيروي انتظامي، وزارتخانههاي «تعاون، كار و رفاه اجتماعي» و«صنعت، معدن و تجارت» شناسايي و به محاكم صالحه قضائي معرفي ميشوند. مجازات اينگونه افراد براي بار اول هزينه سالانه يك سرباز و براي بار دوم و بيشتر هزينه سالانه سه سرباز است.
تبصره – ثبت نام در مراكز آموزشي خصوصي و آزاد براي ارائه آموزش به منزله به كارگيري محسوب ميشود و مشمول اين مجازاتها است.
ماده ۴۶- ماده (۶۶) قانون حذف ميگردد.
ماده 47- ماده (67) قانون حذف ميگردد.
ماده ۴۸- مواد الحاقي زير با عنوان «فصل هشتم – استفاده دستگاههاي غيرنظامي از خدمات كاركنان وظيفه»به قانون اضافه ميشود:
ماده ۶۶- نيروهاي مسلح موظفند در اجراء اصل يكصد و چهل و هفتم (۱۴۷) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران تعدادي از كاركنان وظيفه خود را بنا به درخواست دولت براي امور امدادي، توليدي، جهاد كشاورزي، آموزشي، تحقيقاتي و پژوهشي، بهداشتي و درماني مشروط بر اين كه به آمادگي رزمي نيروهاي مسلح آسيبي وارد نيايد در اختيار دولت قرار دهد.
تبصره – دولت ميتواند از خدمات كاركنان وظيفه به دوصورت زير استفاده نمايد:
الف – به عنوان كاركنان وظيفه براي انجام خدمت دوره ضرورت
ب – به عنوان استخدام تعهد خدمتي
ماده ۶۷- كليه كاركنان وظيفه كه در اجراء ماده فوق در اختيار دستگاههاي دولتي و نهادها قرار ميگيرند بايد قبل از بهكارگيري، دورههاي آموزش نظامي مورد نياز را در نيروهاي مسلح طي نمايند.
تبصره – مدت آموزشهاي نظامي و برنامه تفصيلي آنها مطابق با اساسنامه مربوط در نيروهاي مسلح است.
ماده ۶۸- هفتاد درصد(۷۰%) كاركنان وظيفه اختصاص يافته به هر يك از صورتهاي مذكور در تبصره ماده (۶۶) اين قانون بايد در مناطق محروم به كار گرفته شوند مگر نخبگان و افرادي كه مدرك تحصيلي كارشناسي ارشد و بالاتر دارند و خدمت آنان در مناطق غيرمحروم به تشخيص بالاترين مقام سازمان ذيربط ضروري باشد.
ماده ۶۹- تعيين هر يك از دستگاهها براي استفاده از خدمت مشمولين اعم از مشمولين بندهاي (الف) و (ب) تبصره ماده (۶۶) و همچنين تعداد نيازمندي آنها براساس درخواست دستگاه دولتي و تأييد دولت، پس از بررسي ستاد كل به تصويب فرماندهي كل ميرسد.
ماده ۷۰- مشمولين موضوع بند (الف) تبصره ماده (۶۶) پس از طي آموزش نظامي برابر مقررات اين قانون به درجات نظامي نائل و براي انجام خدمت دوره ضرورت مأمور ميگردند و پس از پايان خدمت نيز از كارت پايان خدمت دوره ضرورت كه توسط سازمان صادر ميگردد برخوردار ميشوند.
تبصره ۱- استفاده از لباس نظامي و علائم آن توسط كاركنان وظيفه مأمور به مراكز دولتي ممنوع است و در صورت درخواست بالاترين مقام سازمان به كارگيرنده و موافقت ستاد كل لباس متحدالشكل با علائم مشخص براي اين كاركنان طراحي ميشود.
تبصره ۲- حقوق و مزايا، خوراك، پوشاك، خوابگاه، بهداشت، درمان و ساير حقوقي كه كاركنان وظيفه نيروهاي مسلح از آن برخوردار ميگردند، از محل بودجه دستگاه به كارگيرنده تأمين ميشود. ميزان هزينه مربوط به هر يك از آنها برابر با مقررات جاري در نيروهاي مسلح است كه همه ساله از سوي ستاد كل ابلاغ ميگردد.
تبصره ۳- مواد (۶)، (۸) و (۹) قانون نيز مشمول مقررات اين فصل ميگردد.
ماده ۷۱- سازمان به كاركنان وظيفه موضوع بند (ب) تبصره ماده (۶۶) در قبال تعهد خدمتي كه به دستگاه هاي به كار گيرنده مي سپارند پس از انجام كامل تعهد، كارت پايان خدمت ميدهد.
تبصره ۱- مدت تعهد خدمت اينگونه مشمولين حداقل چهل و هشت ماه است. اين مدت شامل دوره تحصيل و آموزش سازمانهاي به كارگيرنده آنان نميگردد، ولي مدت آموزش نظامي جزء مدت تعهد آنان محسوب ميشود.
تبصره ۲- حقوق و مزاياي مشمولين مذكور توسط دستگاههاي به كارگيرنده و براساس مقررات استخدامي آنها پرداخت ميشود.
تبصره ۳- تعهد كليه مشموليني كه تا تاريخ تصويب اين قانون در اختيار سازمانهاي خارج از نيروهاي مسلح قرار گرفته اند، مطابق مقررات قبلي است و از تاريخ ابلاغ اين قانون نيز سازمانهاي مذكور ت- نها در چهارچوب مقررات پيشبيني شده در اين فصل مجاز به استفاده از خدمت مشمولين ميباشند.
ماده ۷۲- آن دسته از متعهدين موضوع بند (ب) تبصره ماده (۶۶) كه قبل از اتمام مدت تعهد به هر علت از خدمت بركنار ميشوند جهت تعيين وضعيت خدمت به سازمان معرفي ميگردند.
تبصره – چنانچه علت بركناري، بيماري يا عدم صلاحيت ناشي از اعمال غير ارادي آنان به تشخيص سازمان بهكارگيرنده باشد، مدت خدمت انجام شده به تناسب جزء خدمت دوره ضرورت محسوب ميگردد.
ماده ۷۳- كليه دستگاههاي به كارگيرنده كاركنان وظيفه موظفند موارد غيبت يا فرار مشمولين موضوع بند (الف) تبصره ماده (۶۶) را به يگان مأموركننده و ترك خدمت (فرار) مشمولين موضوع بند(ب) ماده مذكور را به سازمان منعكس نمايند.
ماده ۷۴- دولت موظف است هزينه آموزش مشمولين وظيفه مأمور را به تعداد سهميه اختصاص يافته به طور سالانه بر اساس سرانه آموزشي به ميزان چهار هزار برابر ضريب ريالي محاسبه و در اختيار ستاد كل قرار دهد تا ستاد كل به ميزان سهميه واگذاري به سازمان هاي آموزش دهنده پرداخت نمايد.
ماده ۷۵- در زمان جنگ و يا بسيج همگاني، با تصويب فرماندهي كل كليه كاركنان وظيفه مأمور به خارج از نيروهاي مسلح و يا بخشي از آنان برابر زمانبندي ستاد كل براي انجام خدمت دوره ضرورت در نيروهاي مسلح فراخوانده ميشوند كه در اين صورت خدمت باقيمانده خود را در نيروهاي مسلح انجام مي‌دهند.
ماده ۷۶- آيين نامه اجرائي اين فصل توسط ستاد كل با همكاري دولت و ساير نهادهاي ذيربط تهيه ميشود و به تصويب فرماندهي كل ميرسد.
ماده ۷۷- نيروهاي مسلح مكلفند كاركنان وظيفه را طوري تقسيم كنند كه در خاتمه دوره آموزش و ابتداء به كارگيري حتيالامكان متناسب با تحصيلات و قابليتها بهكارگيري شوند و برنامهريزي براي تربيت ديني و اخلاقي آنان صورت گيرد.
تبصره ۱- كاركنان وظيفه در طول مدت دوره آموزش نظامي و تخصصي، مورد ارزيابي قرار ميگيرند و مبتني بر مدرك و رشته تحصيلي، آموزش، مهارت و تواناييها، براي هر فرد، دو رسته اصلي و فرعي تعيين ميگردد و فرد بايد در رسته اصلي يا فرعي خود بهكارگيري شود.
تبصره ۲- دستورالعمل اجرائي اين ماده توسط ستاد كل تهيه و ابلاغ ميگردد.
ماده ۴۹- مواد الحاقي زير به عنوان «فصل نهم – ساير مقررات» به قانون اضافه ميشود:
ماده ۷۸- به‌منظور ارتقاء منزلت و بهينه‌سازي اوقات فراغت كاركنان وظيفه بايد زمينه‌هاي استمرار آموزشهاي نظامي، عقيدتي، سياسي، ورزشي، خدماتي، فني و حرفه‌اي و سوادآموزي در ضمن خدمت فراهم گردد.
تبصره ۱- دولت مكلف است امكانات، تجهيزات و اعتبارات مورد نياز اجراي آموزشهاي مذكور را تأمين نمايد.
تبصره ۲- آيين‌نامه اجرائي اين ماده ظرف سه ماه توسط وزارت دفاع با همكاري دستگاههاي ذيربط تهيه ميشود و پس از تأييد ستادكل به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده ۷۹- در مراكز و پادگانهاي آموزشي و يگانها دفتر مشاوره و راهنمايي براي كمك به سربازان و ارتباط با خانواده آنان در موارد لازم تشكيل ميگردد. اين دفاتر موظف‌اند به محض ورود سرباز به پادگان و يگان محل خدمت بر اساس فرمهاي از پيش طراحي‌شده محل آموزش و محل خدمت فرد و نحوه ارتباط خانواده با مشمول و يگان را به خانواده اطلاع دهد و نظرات خانواده را درمورد استعدادها، تواناييها و ويژگيهاي خاص فرد جويا شود.
تبصره ۱- درطول مدت خدمت، اين دفتر بايد بر اساس شناسايي فرد كمكهاي لازم به او را بهعمل آورد و با خانواده مشمول حتي درمورد زمان ورود و خروج فرد در يگان تماس داشته باشد.
تبصره ۲- دستورالعمل اجرائي اين ماده توسط ستاد كل تهيه و ابلاغ ميگردد.
ماده ۸۰ – كليه وزارتخانه ها، مؤسسات و شركتهاي دولتي موضوع ماده (۴) قانون محاسبات عمومي كشور مصوب ۱/۶/۱۳۶۶ و ساير شركتهايي كه بيش از پنجاه درصد (۵۰%) سرمايه و سهام آنها منفرداً يا مشتركاً به وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتي و شركتهاي دولتي، به استثناء بانكها و مؤسسات اعتباري و شركتهاي بيمه قانوني، تعلق داشته باشند و همچنين شركتها و مؤسسات دولتي كه شمول قوانين و مقررات عمومي به آنها، مستلزم ذكر يا تصريح نام است از جمله شركت ملي نفت ايران و شركتهاي تابعه وابسته به وزارت نفت و شركتهاي تابعه آنها، سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران و شركتهاي تابعه، سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران و شركتهاي تابعه موظفند با همكاري شهرداري‌ها خدمات و تسهيلات لازم نظير استفاده از ورزشگاهها، قطارها، اتوبوسها، گردشگاهها، سينماها و موزه‌ها را براي كاركنان وظيفه در حين خدمت فراهم نمايند.
تبصره – آيين نامه اجرائي اين ماده توسط وزارت دفاع با همكاري وزارت كشور و رئيس شوراي عالي استانها و دستگاههاي ذيربط تهيه ميشود و پساز تأييد ستادكل به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده ۸۱- كليه كاركنان وظيفه و عائله تحت تكفل آنها مطابق آييننامهاي كه از سوي وزارت دفاع با همكاري وزارتخانههاي كشور و تعاون، كار و رفاه اجتماعي تهيه ميشود و پس از تأييد ستادكل به تصويب هيأت وزيران ميرسد تحت پوشش بيمه خدمات درماني نيروهاي مسلح قرار ميگيرند.
تبصره ۱- اين بيمه به مدت حداكثر يكسال پس از پايان خدمت دوره ضرورت تا زماني كه سربازان فوق اشتغال بهكار پيدا نكردهاند، استمرار مييابد.
تبصره ۲- دولت موظف است خانواده‌هايي را كه با اعزام مشمول به خدمت سربازي از نظر تأمين معيشت زندگي با مشكل مواجه ميشوند و قادر به تمشيت امور خود نباشند بر اساس مفاد قانون نحوه كمك به خانواده‌هاي مشموليني كه قدرت اداره معاش خود را از دست مي‌دهند مصوب ۳/۶/۱۳۶۶ تا پايان خدمت تحت پوشش قرار دهد.
ماده ۸۲- مقررات اين قانون نافي اختيارات فرماندهي كل نيست.
ماده ۸۳- كليه كاركنان وظيفه در طول خدمت سربازي تحت پوشش بيمه عمر و حوادث موضوع قانون بيمه عمر و حوادث پرسنل نيروهاي مسلح، وزارت دفاع و سازمانهاي تابعه و وابسته به آنها مصوب ۳۰/۶/۱۳۷۶ قرار ميگيرند.
ماده ۸۴- صددرصد (۱۰۰%) درآمدهاي حاصله از ارائه خدمات به مشمولان در اخذ معافيت‌ها و همچنين جريمه‌ها به توسعه و تقويت و تجهيز ردههاي وظيفه عمومي و بهبود سطح خدمات سازمان وظيفه عمومي به مشمولان، پس از واريز به خزانه طبق قانون بودجه سالانه در اختيار نيروي انتظامي قرار مي‌گيرد.
ماده ۵۰- بار مالي ناشي از اجراي اين قانون در سال ۱۳۹۰ براساس بند (۸۲) قانون بودجه سال ۱۳۹۰ كل كشور تأمين ميشود.
اجراي احكام مواد (۳۰)، (۳۸) و (۴۰) و ماده الحاقي(۷۴) موضوع ماده (۴۸) و مواد الحاقي (۷۸) و (۸۱) موضوع ماده (۴۹) اين قانون در سالهاي آتي منوط به تأمين بار مالي مورد نياز در بودجه‌هاي سنواتي است.
ماده ۵۱- آيين نامه اجرائي اين قانون جز در مواردي كه در مواد اين قانون مرجع خاصي براي آن مشخص شده است، توسط وزارت دفاع با هماهنگي وزارت كشور و سازمان ت- هيه ميشود و پس از تأييد ستاد كل ظرف سه ماه به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده ۵۲- از تاريخ تصويب اين قانون، قوانين و مقررات زير لغو ميگردد:
۱- قانون اصلاح تبصره (۲) ماده (۱) و ماده (۹) و الحاق يك ماده به قانون خدمت وظيفه عمومي مصوب ۳/۸/۱۳۶۶
۲- قانون اصلاح ماده (۴۵) قانون خدمت وظيفه عمومي مصوب ۱۴/۹/۱۳۶۴
۳- قانون اصلاح قانون معافيت يك نفر از فرزندان خانواده‌هاي شهداء، معلولين، اسراء و مفقودالاثرها از خدمت نظام وظيفه عمومي مصوب ۲۹/۶/۱۳۷۷
۴- قانون معافيت يك نفر از فرزندان خانواده‌هاي شهداء، معلولين، اسراء، مفقودالاثرها از خدمت وظيفه عمومي مصوب ۱/۳/۱۳۷۹
۵- قانون نحوه معاينه پزشكي مشمولان خدمت وظيفه عمومي مصوب ۵/۷/۱۳۶۸
۶- ماده (۲۱) قانون حقوق و مزاياي مستمر، پس‌انداز ثابت، حق بيمه و بيمه درماني مشمولين قانون ارتش جمهوري اسلامي ايران مصوب ۲۷/۱۰/۱۳۶۸ و تبصره هاي آن
۷- ماده (۱۴۸) قانون مقررات استخدامي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي مصوب ۲۱/۷/۱۳۷۰
۸- ضرائب و اعداد حقوقي مربوط به كاركنان وظيفه در ماده (۱۴۴) قانون مقررات استخدامي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي مصوب ۲۱/۷/۱۳۷۰
۹- ماده (۱۵) قانون استخدام نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران مصوب ۲۰/۱۲/۱۳۸۲
۱۰- قانون چگونگي پرداخت حقوق پرسنل وظيفه نيروهاي مسلح مصوب ۷/۵/۱۳۷۵ و آيين‌نامة اجرائي تبصره (۲) آن
۱۱- ماده (۳۷) قانون مقررات مالي، اداري، استخدامي و تشكيلات جهاد سازندگي مصوب ۲۳/۱/۱۳۶۷
۱۲- قانون چگونگي دريافت و تخصيص اعتبار موضوع قانون نحوه معاينه پزشكي مشمولان خدمت وظيفه عمومي مصوب ۲۰/۳/۱۳۷۶
۱۳- آيين‌نامة اجرائي بخش معافيت پزشكي قانون خدمت وظيفه عمومي مصوب ۹/۵/۱۳۶۴
۱۴- آيين‌نامة اجرائي قانون خدمت وظيفه عمومي مصوب ۱۳/۵/۱۳۶۴
۱۵- مصوبة هيأت وزيران درمورد افزايش حقوق كاركنان وظيفه نيروهاي مسلح مصوب ۱۹/۶/۱۳۸۶
ماده ۵۳- اين قانون از زمان تصويب لازم‌الاجراء است.
قانون فوق مشتمل بر پنجاه و سه ماده در جلسه علني روز يكشنبه مورخ بيست و دوم آبان‌ماه يكهزار و سيصد و نود مجلس شوراي اسلامي تصويب شد و در تاريخ ۲/۹/۱۳۹۰ به تأييد شوراي نگهبان رسيد.
رئيس مجلس شوراي اسلامي – علي لاريجاني