دستورالعمل ضوابط انتخاب و وظایف کمیته‌های دائمی طبقه‌بندی مشاغل کارگاه‌ها (مصوب 1389)

مقدمه

با شروع اجرای طبقه بندی مشاغل در کارگاه های مشمول قانون کار در کشور، موضوع نظارت مشترک کارگران و کارفرمایان مورد پذیرش واقع شد و طبق مقررات مربوط به طبقه بندی مشاغل که در سال های 52- 53 تدوین و تصویب گردید نظارت کارگران بر طبقه بندی مشاغل به این ترتیب پیش بینی شد که پس از تهیه طرح طبقه بندی که توسط دفتر مشاوره فنی و یا نظارت کارفرما صورت می گیرد و تصویب طرح در وزارت کار و امور اجتماعی، طرح تهیه شده قبل از آنکه به مورد اجرا گذارده شود بایستی به تأیید نماینده کارگران نیز برسد. البته این نحو نظارت که نماینده کارگران بدون داشتن دخالت در مراحل تهیه طرح و احیاناً عدم اطلاع و آگاهی از مسائل طبقه بندی مشاغل صرفاً در مرحله اجرایی شدن طرح اظهار نظر نماید موجب مشکلاتی در عمل می گردید. لکن به هر حال در طرح های طبقه بندی مشاغل که تا قبل از انقلاب تهیه و به مورد اجرا گذارده می شد، ترتیب فوق رعایت می‌گردید.

پس از انقلاب اسلامی و تدوین نظام ارزیابی مشاغل از سوی وزارت متبوع، در مورد چگونگی نظارت مشترک کارفرمایان و کارگران بر مراحل تهیه و اجرای طرح و با توجه به مشکلات و تجربیات حاصله پیش بینی گردید تا با تشکیل کمیته ای به نام کمیته طبقه بندی مشاغل متشکل از دو نفر به عنوان نمایندگان مدیریت، دو نفر به عنوان نمایندگان کارگران و یک نفر به عنوان نماینده سرپرستان این نظارت از طریق کمیته مزبور انجام شود و این کمیته در عین حال وظیفه داشته باشد تا در مراحل مختلف کار تهیه طرح با دفتر مشاوره فنی طبقه بندی مشاغل همکاری و مساعدت نماید. با توجه به اینکه به تشکیل چنین کمیته ای در مقررات مربوط به طبقه بندی مشاغل اشاره ای نشده بود، لذا تشکیل کمیته و فعالیت آن بر اساس توافق حاصله میان کارفرما و کارگران انجام می‌شد تا آنکه با اجرایی شدن قانون کار جمهوری اسلامی ایران از تاریخ 14/12/1369 طبق ماده 48 قانون کار تمامی کارفرمایان مکلف گردیدند تا نسبت به تهیه طرح طبقه بندی مشاغل طبق نظام ارزیابی مشاغل اقدام نمایند که به این ترتیب کمیته طبقه بندی مشاغل به عنوان یکی از لواحق نظام ارزیابی اعتبار قانونی یافت و در ماده 49 قانون کار به صراحت از کمیته طبقه بندی مشاغل نام برده شد.

به منظور شفاف شدن شرایط و نحوه انتخاب اعضای کمیته و وظایف آن دستورالعملی به شماره 26380/ن مورخ 16/10/70 توسط اداره کل نظارت بر نظام های جبران خدمت (اداره کل طبقه بندی مشاغل، مزد و بهره وری سابق) تهیه گردید که تا کنون نحوه تشکیل کمیته و چگونگی انجام وظایف توسط کمیته طبقه بندی بر طبق دستورالعمل فوق صورت می‌گیرد. اینک با توجه به اصلاحات انجام شده در نظام ارزیابی مشاغل، دستورالعمل اجرایی طرح‌های طبقه بندی مشاغل و سایر دستورالعمل‌ها و آیین نامه های مرتبط با طبقه‌بندی، دستورالعمل مربوط به کمیته های طبقه بندی مشاغل نیز با توجه به گذشت 16 سال از تدوین اولیه آن مورد بازنگری و اصلاح واقع شد. لذا با عنایت به ماده 49 قانون کار و در اجرای تبصره بند 3 مصوبه 17/4/1369 شورایعالی کار، ضوابط انتخاب و وظایف کمیته های دائمی طبقه بندی مشاغل کارگاه های مشمول قانون کار به شرح زیر می‌باشد:

تعاریف

کمیته: منظور کمیته‌های دائمی طبقه بندی مشاغل کارگاه های مشمول قانون کار می باشد.

...

این دستورالعمل در 8 بند و 8 تبصره جایگزین دستورالعمل شماره 26380/ن مورخ 16/10/70 می‌گردد.

ابراهیم نظری جلالی- معاون روابط کار