پرداخت فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت کار به کارشناسان بهداشت محیط منوط به داشتن کارت‌ویژه موضوع ماده ۱۰۰ قانون کار نیست (رأی شماره‌های ۹۶- ۹۵ مورخ ۲۵/۱/۱۳۹۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری)
تاریخ دادنامه :۲۵/۱/۱۳۹۳
شماره دادنامه: ۹۶- ۹۵
کلاسه پرونده : ۹۱/۱۳۳۱- ۱۳۲
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: خانمها سیده معصومه تراهی و آرام قاسم‌پورحسنعلی‌ده
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: خانمها سیده معصومه تراهی و آرام قاسم‌پورحسنعلی‌ده به موجب لوایحی اعلام کرده‌اند که در خصوص الزام سازمان متبوع به پرداخت کامل فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت محیط، شعب دیوان عدالت اداری آراء متعارض صادر کرده‌اند. نامبردگان رفع تعارض و صدور رأی وحدت رویه را خواستار شده‌اند.
گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعـبه سوم دیوان عـدالت اداری در رسیـدگی به پرونـده شـماره ۹۰۰۹۹۸۰۹۰۰۰۵۱۷۶۴ با موضوع دادخواست خانم آرام قاسم‌پورحسنعلی‌ده به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گیلان و به خواسته پرداخت کامل فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت محیط به موجب دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۰۳۰۱۳۴۲ـ ۲۵/۴/۱۳۹۱، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:
با بررسـی اوراق و محتویات پرونـده و مضمون لایحه ثبت شده به شماره ۳۷۷۴ـ۲۱/۸/۱۳۹۰ نظر به اینکه از تاریخ اجرایی شدن قانون مدیریت خدمات کشوری ۱/۱/۱۳۸۸ در مورد افزایش یا کاهش سختی کار، موضوعی پیش بینی نشده از تاریخ فوق‌الذکر منتفی شده است در نتیجه در اقدامات طرف شکایت نقض قوانین و مقررات موضوعه و تضییع حق شاکی مشهود نیست با این اوصاف شکایت موجه به نظر نمی‌رسد. رأی به رد صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است.
ب: شعبـه چهارم دیوان عـدالت اداری در رسیـدگی به پرونـده شمـاره ۹۰۰۹۹۸۰۹۰۰۰۴۵۵۶۷ با موضوع دادخواست خانم افسانه یابنده‌پور به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گیلان و به خواسته پرداخت کامل فوق‌العاده سخـتی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت محیط، به موجب دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۰۴۰۰۸۷ـ۳/۴/۱۳۹۱، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:
در خصوص دادخواست شاکی دایر بر صدور حکم بر الزام طرف شکایت به پرداخت فوق‌العاده جذب و سختی شرایط محیط کار کارشناسان بهداشت با این توضیح پست سازمانی مورد تصدی وی، کارشناس بهداشت محیط بوده است ولی از برقراری فوق‌العاده مربوط خودداری می نمایند. با توجه به محتویات پرونده و مفاد لایحه دفاعیه مشتکی‌عنه مبنی بر این که به موجب ماده ۱۲۷ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶ کلیه قوانین مغایر لغو شده و در قانون یاد شده برای شاغلان پست مذکور منظور شده و قبل از قانون مذکور صرفاً برای کارشناسانی که دارای کارت ویژه بازرسی بوده‌اند قابل پرداخت بوده است. علی‌هذا با عنایت به مواد ۷ و ۶ مصوبه شماره ۱۱۶۵/ت۲۶۷۳۴هـ ـ ۲۱/۶/۱۳۸۳ هیأت وزیران و ماده ۱۱ الحاقی آن به شماره ۲۳۴۳۴/ت۳۲۵۵۶هـ ـ ۲۱/۵/۱۳۸۴ مبنی بر این که کارشناسان بهداشت محیط شاغل در وزارت بهداشت و دانشگاه‌های وابسـته به شرط دارا بودن پست سازمانی بهداشت محیط کار از تاریخ ۱/۵/۱۳۸۴ مشمول دریافت فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت کار مندرج در ماده ۷و ۶ این آیین‌نامه می‌شوند، شکایت وارد تشخیص داده شده و به استناد مواد ۷ و ۱۴ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۸۵ بر الزام طرف شکایت به اجابت خواسته و برقراری فوق‌العاده یادشده از تاریخ استحقاق تا تاریخ اجرایی شدن قانون مدیریت خدمات کشوری (۱/۱/۱۳۸۸) حکم صادر و اعلام می‌شود اما بعد از تاریخ مذکور به لحاظ لغو قوانین و مقررات مغایر به رد شکایت حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است.
ج: شعبه نهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۰۰۹۹۸۰۹۰۰۰۶۲۳۱۰ با موضوع دادخواست خانم زهرا قوامی پورلاهیجی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گیلان و به خواسته پرداخت کامل فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت محیط، به موجب دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۰۹۰۲۳۷۹ـ۷/۸/۱۳۹۱، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:
در خصوص شکایت شاکی به طرفیت مشتکی‌عنه به خواسته پرداخت فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت محیط به شرح مفاد دادخواست و ضمایم آن و با بررسی اوراق و محتویات پرونده ملاحظه می‌شود شاکی به شرح مندرجات دادخواست به طور خلاصه اعلام کرده که کارشناس بهداشت محیط شاغل در بیمارستان کوثر شهرستان آستانه اشرفیه استان گیلان و مستخدم ۶/۳/۱۳۸۷ آزمون استخدامی کشوری بوده و با توجه به مصوبه هیأت وزیران طی شماره ۲۳۴۳۴/ت۳۲۵۵۶هـ ـ ۱۱/۵/۱۳۸۴ در ارتباط با دریافت فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت محیط که دارای پست سازمانی بهداشت محیط هستند، لیکن علی رغم پیگیری انجام شده دانشگاه مشتکی‌عنه تاکنون اقدامی در این خصوص صورت نداده حال با توجه به مراتب فوق و ملاحظه مطالب معنونه در لایحه دفاعیه دانشگاه مشتکی‌عنه ثبت شده طی شماره ۲۸۲۸ـ ۱۸/۶/۱۳۹۱ نظر به این که بر اساس مواد ۸ و ۷ و۶ مصوبه شماره ۱۱۶۱۵/ت۲۶۷۳۴هـ ـ۲۱/۶/۱۳۸۳ هیأت وزیران فوق‌العاده سختی محیط کار بازرسان کار و کارشناسان بهداشت بیست و پنج درصد حقوق و مبنا، افزایش سـنوات فوق‌العاده جذب در طول تصـدی این مسؤولیت شـغلی به میزان یکصد و بیست درصد (۱۲۰%) حقوق و فوق‌العاده شغل تعیین و صرفاً به دارندگان پست کارشناسان بهداشتی که بر اساس ماده ۱۰۰ قانون کار دارای کارت ویژه هستند تعلق بگیرد و حال آن که به موجب مصوبه شماره ۲۳۴۳۴/ت۳۲۵۵۶هـ ـ۱۱/۵/۱۳۸۴ هیأت وزیران و الحاق متنی به عنوان ماده ۱۱ آیین‌نامه شرایط استخدام بازرسان کار و کارشناسان بهداشت که مقرر داشته «کلیه کارشناسان بهداشت به شرط شاغل بودن در وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌های وابسته به شرط دارا بودن پست سازمانی بهداشت محیط و با رعایت ماده ۱۹ این آیین‌نامه از تاریخ ۱/۵/۱۳۸۴ مشمول دریافت سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت کار مندرج در مواد ۷و۶ این آیین‌نامه می‌شوند.» حال با توجه به مراتب فوق و ملاحظه محتویات و مندرجات پرونده و مداقه در متن حکم کارگزینی شاکی، شکایت مطروح را وارد و موجه تشخیص و به وارد دانستن شکایت حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است.
د: شعبه بیسـت و یکم دیوان عدالت اداری در رسـیدگی به پرونده شماره ۹۰۰۹۹۸۰۹۰۰۰۶۶۹۷۳ با موضوع دادخواست خانم افسانه غلامی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گیلان و به خواسته پرداخت کامل فوق‌العاده سخـتی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت محیط، به موجب دادنامـه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۲۱۰۰۷۴۶ـ ۲۲/۳/۱۳۹۱، مفاداً به شـرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:
در خصوص شکایت خانم افسانه غلامی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان گیلان، به خواسته فوق‌الذکر با توجه به اوراق و محتویات پرونده، دادخواست شاکی و ضمایم آن، همچنین لایحه اداره طرف شکایت به شماره ۶۵۰۶۴/۱۱۷/۳/پ ـ ۱۷/۱۰/۱۳۹۰ نظر به این که مطابق مواد ۸ و ۷ و ۶ تصویب‌نامه شماره ۱۱۶۱۵/ت۲۶۷۳۴هـ ـ ۲۱/۶/۱۳۸۳ هیأت وزیران، فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار، بازرسان کار و کارشناسان بهداشت بیست و پنج درصد (۲۵%) حقوق مبنا و افزایش سنواتی فوق‌العاده جذب در طول تصدی این مسؤولیت شغلی یکصد و بیست درصد (۱۲۰%) حقوق و فوق‌العاده شغل تعیین و صرفاً به دارندگان پست کارشناس بهداشت کار تعلق می‌گیرد و مقرر شده به موجب مصوبه شماره ۳۳۲۳۴/ت۳۲۵۵۶هـ ـ ۱۱/۵/۱۳۸۴ هیأت وزیران، الحاق متنی که به عنوان ماده ۱۱ به آیین‌نامه شرایط بازرسان کار و کارشناسان بهداشت کار، موضوع تصویب‌نامه فوق‌الذکر (۱۱۶۱۵/ت۲۶۷۳۴هـ ـ ۲۱/۶/۱۳۸۳) هیأت وزیران که مقرر داشته، ماده ۱۱ کارشناسان بهداشت محیط شاغل در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌های وابسته به شرط دارا بودن پست سازمانی بهداشت محیط مشمول دریافت فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت کار مندرج در مواد ۷ و ۶ این آیین‌نامه می‌شوند که با توجه به حکم کارگزینی شاکی که سنوات قابل قبول را ۶ سال و ۲۱ روز اعلام کرده است شامل شاکی می‌باشد. بنابراین دفاع مشتکی‌عنه مبنی بر عدم داشتن کار بازرسی و غیره، توسط شاکی مؤثر نبوده و با وصف مذکور خواسته شاکی موجه تشخیص و به وارد دانستن شکایت حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است.
هـ : شـعبه دوم دیـوان عـدالت اداری در رسیـدگی به پرونده شـماره ۹۰۰۹۹۸۰۹۰۰۰۶۰۰۱۵ با موضوع دادخواست خانم سیده معصومه تراهی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی استان گیلان و به خواسته پرداخت کامل فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت محیط، به موجب دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۰۲۰۱۷۷ـ ۲۹/۶/۱۳۹۱، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:
در خصوص دادخواست خانم سیده معصومه تراهی به طرفیت دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان به خواسته مطالبه فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت کار با توجه به محتویات پرونده و پاسخ واصل شده مبنی بر این که «وفق ماده ۲ مصوبه شماره ۱۱۶۱۵/ت۲۶۷۳۴هـ ـ ۲۱/۶/۱۳۸۳ هیأت وزیران انتصاب در سمت بازرس کار و کارشناسان بهداشت کار منوط به تصویب هیأت مربوط و طی دوره آموزشی بوده و طبق ماده ۱۰ قانون کار این گونه کارشناسان باید دارای کارت بازرسی ویژه باشند و چنانچه کاردان یا کارشناس بهداشت محیط، بازرس بهداشت محیط محـسوب نگردد، پرداخت فوق‌العاده‌های مـورد درخواست مـوجه به نظر می‌رسد.» که با التفات به مراتب مذکور نظر به این که ماده ۱۱ الحاقی ۹/۵/۱۳۸۴ به آیین‌نامه شرایط استخدام بازرسان کار و کارشناسان بهداشت موضوع تصویب‌نامه شماره ۲۳۴۳۴/ت۳۲۵۵۶هـ ـ ۱۱/۵/۱۳۸۴ هیأت وزیران به استناد ماده ۹۷ قانون کار مصوب ۱۳۶۹، بند «خ» ماده ۳۹ قانون استخدام کشوری و ماده ۶ قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب ۱۳۷۰ صادر شده است تا کارشناسان بهداشت محیط شاغل در وزارت بهداشت و دستگاه‌های وابسته به شرط دارا بودن پست سازمانی بهداشت محیط و با رعایت ماده ۹ آیین‌نامه مصوبه ۱۳۸۳ که «بار مالی لازم از محل صرفه‌جویی‌های وزارتخانه‌های بهداشت و کار و امور اجتماعی تأمین خواهد شد» شامل این آیین‌نامه می‌شود. علی‌هذا مقصود از الحاق ماده۱۱ به آیین‌نامه شرایط استخدام بازرسان کار و کارشناسان بهداشت انجام کار بازرسی از مراکز تهیه، تولید، نگهداری، توزیع و عرضه مواد خوردنی و آشامیدنی و اماکن عمومی و فعالیت در خارج از اداره است که برابر ماده ۱۰۰ قانون کار برای شناسایی و مصون بودن از تعرض برای افراد، کارت ویژه بازرسی صادر می‌شود. بنابراین چون فوق‌العاده‌های مذکور شامل کارشناسان بهداشت محیط که فاقد کارت ویژه بازرسی بوده و مسؤولیت بازرسی و کار در خارج از اداره ندارند نمی‌شود و نامبرده هم واجد شرایط نبوده خواسته موجه نیست. لذا به رد شکایت حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان شعـب دیوان تشکیل شد. پس از بحـث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رأی مبادرت می کند.
رأی هیأت عمومی
اولاً: رأی شعبه سوم دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۰۳۰۱۳۴۲ـ ۲۵/۴/۱۳۹۱، به لحاظ این که در خصوص خواسته شاکی که ناظر بر پرداخت فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار در قبل از سال ۱۳۸۸ می‌باشد و متضمن حکمی نیست، از موضوع تعارض خارج است و در سایر آراء تعارض محرز است.
ثانیاً: مطابق ماده ۱۱ الحاقی به مصوبه شماره ۱۱۶۱۵/ت۲۶۷۳۴هـ ـ ۲۱/۶/۱۳۸۳ هیأت وزیران، مقرر شده است که: «کارشناسان بهداشت محیط شاغل در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌های وابسته، به شرط دارا بودن پست سازمانی بهداشت محیط و با رعایت ماده ۹ این آیین‌نامه از تاریخ ۱/۵/۱۳۸۴ مشمول دریافت فوق‌العاده سختی شرایط محیط کار و فوق‌العاده جذب کارشناسان بهداشت کار مندرج در مواد ۷ و ۶ این آیین‌نامه می‌شوند». نـظر به این که در این ماده از مصوبه، پرداخت فوق‌العاده به داشتن کارت ویژه موضوع ماده ۱۰۰ قانون کار موکول نشده است و کارت ویژه موضوع ماده ۱۰۰ قانون کار برای بازرسان کار و کارشناسان بهداشت حرفه ای برای انجام بازرسی اعلام شده است، بنابراین پرداخت فوق‌العاده مورد نظر شکات که از کارشناسان بهداشت محیط هستند به وجود یا عدم وجود کارت ویژه بستگی ندارد. با توجه به مراتب آراء شعب دیوان عدالت اداری به شرح مندرج در گردش کار در حدی که متضمن استدلال فوق‌الذکر می‌باشد و بر پرداخت فوق‌العاده مذکور تا تاریخ ۱/۱/۱۳۸۸و زمان اجرایی شدن فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری صادر شده است، صحیح و موافق مقررات تشخیص می‌شود . این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری- علی مبشری