نظر مشورتی شماره ۷/۱۴۰۳/۸۴۶ مورخ ۱۴۰۳/۱۰/۳۰
نظر مشورتی شماره ۷/۱۴۰۳/۸۴۶ مورخ ۱۴۰۳/۱۰/۳۰
تاریخ نظریه: ۱۴۰۳/۱۰/۳۰
شماره نظریه: ۷/۱۴۰۳/۸۴۶
شماره پرونده: ۱۴۰۳-۱۶۸-۸۴۶ک
استعلام:
۱- در صورتی که شخصی متهم به اتهامات درجه شش و هفت باشد، آیا تحقیقات مقدماتی هر دو عنوان اتهامی در دادسرا انجام میشود و پرونده با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری دو ارسال شود یا اینکه عناوین تفکیک شده و بخش مربوط به دادگاه صلح به آن مرجع ارسال شود؟
۲- در صورتی که اتهام درجه شش به منع تعقیب منتهی شد، در صورتی که دادسرا عقیده به ادامه تعقیب داشته باشد، نسبت به عنوان اتهامی درجه هفت چه تکلیفی دارد؟
۳- در صورتی که شخصی متهم به تصادف و توهین باشد، مرجع صالح برای تحقیقات مقدماتی دادسرا است یا تصادف تفکیک شده و در دادگاه صلح رسیدگی میشود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
۱ و ۳- چنانچه شخصی متهم به ارتکاب جرائم متعدد باشد که با توجه به درجه یا نوع جرم ارتکابی (بندهای ۹ و ۱۰ ماده ۱۲ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۴۰۲) به برخی از آنها به صورت مستقیم در دادگاه صلح رسیدگی شود؛ اما رسیدگی به جرائم دیگر مستلزم انجام تحقیقات مقدماتی در دادسرا و سپس طرح در دادگاه کیفری صالح باشد؛ از آنجا که تفاوت صلاحیت بین این مراجع، تفاوت در صلاحیت ذاتی محسوب نمیشود و همچنین با توجه به ضرورت رسیدگی توام به اتهامات متعدد متهم در دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به جرم مهمتر را دارد (موضوع ماده ۳۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲)، همچنین با لحاظ استثنایی بودن واگذاری امر تحقیقات مقدماتی به دادگاه صلح و با هدف پیشگیری از عواقب و آثار بعدی؛ از جمله تشکیل پروندههای متعدد برای متهم واحد و ضرورت اعمال مقررات تعدد جرم، تحقیقات مقدماتی تمام این جرائم ابتدا در دادسرا انجام میشود و پس از صدور کیفرخواست، به منظور رسیدگی توام به تمام جرائم ارتکابی، پرونده نزد مرجعی که برای رسیدگی به جرم مهمتر صلاحیت دارد، ارسال میشود.
۲- در صورتی که عناوین کیفری متعدد (اعم از تعدد مادی یا معنوی) در پرونده مطرح باشد و برخی از جرایم درجه هفت و هشت باشد که مطابق ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و تبصره یک ماده ۱۲ قانون شورای حل اختلاف مصوب ۱۴۰۲، باید به طور مستقیم در دادگاه مطرح شود و برخی دیگر جرم تعزیری درجه شش و بالاتر باشد که انجام تحقیقات مقدماتی آن به عهده دادسرا است، با توجه به لزوم رسیدگی توامان به اتهامات متهم و ضرورت صدور قرار تامین کیفری واحد نسبت به متهم مطابق مواد ۲۱۸ و ۳۱۳ همین قانون و با عنایت به این که مطابق مواد ۲۲ و ۶۴ و ۹۲ قانون یادشده، اصولاً انجام تحقیقات مقدماتی کلیه جرایم از وظایف دادسرا است و انجام این تحقیقات از سوی دادگاه تنها در موارد مصرح نظیر مواد ۳۰۶، ۳۴۰ و تبصره یک ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و تبصره یک ماده ۱۲ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۴۰۲ و به طور استثنایی از سوی دادگاه صورت میپذیرد، بنا به مراتب فوق و با عنایت به صدر تبصره یک ماده ۸۱ قانون آیین دادرسی کیفری، رسیدگی به جرایم مذکور در مرحله تحقیقات مقدماتی باید به صورت توامان در دادسرا انجام شود و موجب قانونی جهت تفکیک پرونده و اظهار نظر نهایی نسبت به اتهامات درجه شش به بالا و ارسال بخشی از آن که جرم تعزیری درجه هفت یا هشت محسوب میشود به دادگاه صالح برای رسیدگی مستقیم وجود ندارد.